مرغداری و ساختمان و تأسیسات مرغداری
در زمینه پرورش جوجه گوشتی کتاب ها و رسالات متعددی به چاپ رسیده است اما هنوز جای نوشته ای جامع و متکی بر نکات عملی و مفید که تمام مراحل پرورش را در برگرفته باشد و بتواند ارتباط مؤثری با جامعه مرغدار برقرار نماید خالی است. هدف پکیج آموزش مرغ تخم گذار و پکیج آموزش مرغ گوشتی پر کردن خلاء مذکور بوده و در آن آموزش عملی نکات مفید و پرهیز از تفصیل در نکات نظری و تئوریک و ارائه مطالب به شیوه ای گام به گام از جوجه یک روزه تا مرغ قابل فروش آورده شده و سعی شده است که مطالب با لحن آمرانه و دستوری القا نشود بلکه به دلایل مؤید آن هم پرداخته شود تا در ذهن مرغدار اهمیت و ضرورت هر دستورالعمل روشن گردد و در نتیجه رغبت بیشتری برای اهتمام و جدیت در عملی کردن آنها ایجاد شود.
ساختمان و تأسیسات مرغداری
از آن جا که بحث اصلی ما به پرورش مربوط می شود فرض بر این است که ساختمان مرغداری از حداقل استانداردهای لازم برخوردار بوده و چون این استانداردها معمولاً در دستورالعمل های مراجع مجوز دهنده لحاظ شده است از تذکر تفصیلی در این باره صرف نظر کرده و به طور گذرا به موارد ذیل اشاره می شود:
- جهت ساختمان برای احتراز از شدت گرما در ساعات گرم روز شرقی – غربی باشد.
- محل تعبیه هواکش ها به گونه ای باشد که تهویه سالن به درستی صورت پذیرد.
- فاصله مناسب مرغداری از سایر واحدهای پرورش طیور مدنظر باشد.
- ظرفیت سالن ها به صورت واحدهای ۵۰۰۰ قطعه ای در نظر گرفته شود تا تهویه این سالن ها بهتر صورت گرفته و اختلاف دما و درصد رطوبت در سالن به حداقل ممکن برسد. در سالن های طولانی یکنواخت کردن این عوامل مشکل و دور از دسترس است.
- وجود تهویه طبیعی به صورت نسیم می تواند از هزینه های تهویه مصنوعی آن بکاهد.
- عایق سقف ( پشم شیشه ) حداقل باید ۱۰ سانتی متر باشد.
- امتداد لبه های سقف به عنوان یک سایبان می تواند مانع حرارت زیاد در آشیانه گردد.
حفاظت زیستی مرغداری
حفاظت زیستی شامل مجموعه اعمال بازدارنده در مقابل نفوذ آلودگی ها به محیط مرغداری است که مهمترین آنها به شرح ذیل می باشد:
- برای ممانعت از ورود افراد غیر مسئول و جانوران اهلی و وحشی در اطراف مرغداری حصارکشی و محوطه سازی صورت گیرد و در محل ورودی مزرعه با برقراری پست نگهبانی و ایجاد موانع فیزیکی بازدارنده ( نظیر ،درب زنجیر و....) عبور و مرور افراد کنترل گردد.
- در محل ورودی مزرعه و ورودی های سالن های پرورش چاله ضد عفونی تعبیه شود و مواد ضد عفونی کننده این چاله ها طبق برنامه ای معین به طور مرتب تعویض گردد.
- کسانی که به هر دلیلی می خواهند وارد سالن ها شوند باید لباس و کفش مخصوص همان قسمت را بپوشند و در صورت امکان دوش هم بگیرند.
- برای کنترل کامل بر تعویض لباس و کفش، سعی کنید رنگ لباس ها و کفش ها در قسمت های مختلف مرغداری از یکدیگر متمایز باشد تا امکان اشتباه و خطا به حداقل برسد.
- فضای سبز باید حداقل ۱۵ متر از دیوارهای محل پرورش فاصله داشته باشد. توضیح این فضاها با جذب نور و حرارت ممکن است تعادل حرارتی سالن را دچار اختلال سازند.
- از نگهداری طیور بومی در محوطه و اطراف مرغداری جداً پرهیز نمائید. چون طیور بومی معمولاً واکسن های لازم را دریافت نمی کنند و خطر مهمی در انتقال بیماری ها به خصوص انواع ویروسی و خطرناک نظیر نیوکاسل و آنفلوانزا به شمار میروند. به علاوه چون سن این طیور بیشتر از سن گله است همیشه می توانند ناقل عامل بیماری باشند، بدون آن که خود بدان مبتلا شوند به عبارت دیگر این گونه طیور معمولاً به دلیل سازگاری تدریجی با محیط
می توانند حامل و ناقل عوامل بیماری های مختلفی باشند.
- جانوران موذی و به خصوص موش که نقش به سزایی در انتقال بیماری هایی چون آلودگی های سالمونلایی دارند باید شدیداً کنترل شوند و برای این منظور استفاده از چسب های مخصوص جهت به دام انداختن آنها در محل ترددشان بسیار مفید است، همچنین علاوه بر چسب می توان از طعمه مسموم هم استفاده کرد.
آماده سازی سالن های مرغداری
آماده سازی سالن ها برای پرورش دوره جدید به ترتیب زیر صورت گیرد:
1- پس از اتمام هر دوره کلیه تجهیزات سالن از قبیل دانخوری آبخوری و لوله ها از سالن های پرورش خارج گردند.
2- کودهای دوره قبل کاملاً تخلیه شود.
3- با استفاده از حشره کش های مناسب اقدام به از بین بردن حشرات و بندپایان مختلف نظیر مگس، سوسک و.... گردد.
4- سالن ها با آب فشار قوی و حتی الامکان آب گرم که حاوی مواد شوینده ( نه ضد عفونی کننده ) باشد کاملا شسته شوند. توضیح آن که مواد شوینده یا اصطلاحاً دترجنت مانند ( انواع پودرهای لباس شویی ) ضدعفونی کننده نیستند ولی لکه بر و تمیز کننده اند در صورتیکه مواد ضدعفونی کننده به خوبی شوینده ها لکه ها را تمیز نمی کنند اما میکرب کش هستند به هر حال سالن اول باید با مواد شوینده کاملاً شسته شود. باید دقت نمود که شستشوی سالن از سقف به کف باشد تا در آخر کار پساب های آلوده از کل سالن تخلیه گردند. در زمان شستشو لکه های مقاوم را با برس برطرف کرده سپس آبکشی نمایید.
سالن ها باید پس از شستشو با استفاده از مواد شیمیایی ضدعفونی گردند. اسپری کردن فرمالین ( به نسبت ۱ لیتر فرمالین با ۹ لیتر آب ) یا شستشو با بنزالکونیوم به نسبت ۱ به ۱۰۰ کار ضد عفونی شیمیایی سالن را کامل می کند.
تذکر: برای جلوگیری از مقاومت میکربی سعی شود در هر فصل جوجه ریزی نوع ماده ضد عفونی کننده تعویض گردد.
5- دانخوری ها آبخوری ها و شلنگ های آنها را ابتدا در حوضچه آب حاوی مواد شوینده غوطه ور سازید و پس از شستشو و برس زدن به مدت ۲ ساعت در حوضچه حاوی مواد ضد عفونی کننده غوطه ور سازید و پس از آن با آب معمولی شستشو داده و خشک نمایید تا آماده استفاده گردند شلنگ های آبخوری که دارای رسوبات دارویی و مواد معدنی هستند باید رسوب زدایی شوند. برای این کار از سرکه یا اسید استیک به میزان دو در هزار استفاده کنید. غوطه ور کردن شلنگ ها در سرکه خالص و بعد شستشوی آنها با آب حاوی سرکه دو در هزار می تواند خیال مان را از بر طرف شدن رسوب های مورد نظر راحت نماید.
در صورت سابقه آلودگی با کوکسیدیوز در دورۀ قبلی، ضد عفونی با آهک هم لازم است. ۱ کیلو آهک برای ۱۰ متر مربع کافی است. برای هر کیلو آهک زنده هم باید ۱ لیتر آب روی آن اسپری شود.
در زمان حضور گله هم رسوب زدایی شلنگ ها با دز کمتر (0/5 - 1 در هزار) انجام پذیر است. برای ضد عفونی تانکر آب و لوله کشی ها از کلر ( سه در میلیون ) استفاده کنید.
6- مرحله بعدی شعله دادن سالن به خصوص درز و شکاف های کف سالن روی دیوارها و سقف است که احیاناً ضدعفونی کننده های شیمیایی به آنها نرسیده است.
7- سپس اقدام به آهک پاشی محوطه نمائید.
8- بستر را پهن کرده وسایل دانخوری آبخوری مرغ مادر و ...) را در سالن ها بچینید، سپس درب و پنجره ها را بسته و تمام منافذ سالن را مسدود نمائید و به عنوان آخرین مرحله به گاز دادن سالن بپردازید. برای این منظور از آجرهای مخصوص یا " فرمالکس" طبق دستور کارخانه های سازنده استفاده نمائید ولی اگر میخواهید سنگ تمام بگذارید از ترکیب فرمالین روی پرمنگنات پتاسیم استفاده نمائید و برای این منظور به ازای هر متر مکعب سالن ۲۰ سی سی فرمالین %40 و ۴۰ گرم پرمنگنات محاسبه کنید. پرمنگنات را ابتدا در ظروف فلزی ( از قبیل بشکه و نیم بشکه و استانبولی و....) ریخته و در مکان های مناسب سالن قرار دهید، سپس فرمالین را به نسبت گفته شده روی آن بریزید و این کار را از انتهای سالن شروع نموده و رفته رفته به سمت درب خروجی حرکت کنید تا در دود و گاز ناشی از واکنش گرفتار نشوید و پس از خروج درب اصلی سالن را هم ببندید تا گاز ایجاد شده خارج نگردد درجه حرارت محیط در میزان تأثیر گذاری ضد عفونی کننده ها بسیار مهم بوده و مناسب ترین دما در زمان انجام ضدعفونی سالن ها با استفاده از فرمالین و پرمنگنات ۲۵ درجه سانتی گراد است. اگر در زمان ضد عفونی با فرمالین علاوه بر دمای ۲۵ درجه سانتی گراد، رطوبت سالن هم حدود %۷۰ باشد نتیجه ایده آل حاصل می گردد. لذا قبل از ضد عفونی باید همه سالن را مرطوب کرد و حرارت لازم را هم ایجاد نمود. برای دود دادن با فرمالین و پرمنگنات از ظروف پلاستیکی و قابل اشتعال استفاده نکنید زیرا پس از اضافه کردن فرمالین به پرمنگنات احتمال شعله ور شدن و خطر آتش سوزی می رود.
9- پس از ۲۴ ساعت پنجره ها و منافذ را باز و تهویه ها را روشن کنید تا بوی گاز کاملاً از بین برود.
10- حرارت سالن را قبل از ورود جوجه به ۳۴ درجه سانتی گراد برسانید و سپس اقدام به جوجه ریزی نمایید.
مشخصاتتان را وارد کنید 