احداث باغ زیتون
باغ زیتون باید درهر منطقه با توجه به شرایط اقلیمی و مسائل اقتصادی احداث گردد و در محل هائی که امکان صدمه باغ در اثر عوامل نامساعد وجود دارد از احداث باغ پرهیز نمود. در احداث یک باغ هدف اصلی توسعه حداکثر سطح باردهی در حداقل زمان ممکن می باشد.
بمنظور دستیابی به این هدف نوع واریته و عوامل اقلیمی شامل: نیاز سرمایی درخت، حداقل دمای زمستان و وجود سرمای دیررس بهاره، طول فصل رشد، دمای مناسب رشد، موقعیت محل از لحاظ عرض جغرافیایی، دوری ونزدیکی از آب های سطحی و مقدارشیب زمین می باشد. عوامل خاکی شامل زهکشی خاک، سفره های آب زیرزمینی، ساختمان خاک، بافت خاک، PHخاک، آهک خاک و همچنین مدلی که براساس آن درختان در باغ قرار می گیرند. فاکتور های مهمی بوده که تداوم عملکرد باغ را تحت تاثیر قرار می دهند.
محصولات باغی درضمن برخورداری از کیفیت مطلوب برای تولید کننده باید کمترین هزینه ها را داشته باشند بطور کلی عوامل اقتصادی موثر در تولید هرمحصول از جمله سرمایه گذاری، عوامل مربوط به بازار (بازاریابی)، مقدار نیاز بازار، بازار پسندی محصول، فاصله محل تولید تا بازار و در انتها نیروی انسانی و تجهیزات از موارد مهم احداث باغ می باشد که پس از آن انتخاب فواصل کاشت که قدرت رویشی ذاتی و اندازه نهایی درخت بر حسب نوع کشت (متراکم یا غیرمتراکم) نور وحاصلخیزی خاک تاثیر گذار می باشند
زیتون گیاه نیمه گرمسیری سازگار با اقلیم مدیترانه ای است. کشت اقتصادی زیتون در عرض های جغرافیایی 45-30 درجه وجود دارد اراضی با شیب جنوبی و جنوب غربی در مناطق سرد و حداکثر شیب اراضی 25 % باید باشد . از انتخاب زمین های پست با احتمال تجمع سرما بایستی اجتناب نمود. دامنه نیاز سرمایی این گیاه زیاد بالا بوده و برخی از ارقام آن بیش از 1500 ساعت سرمای زیر 7 درجه سانتیگراد نیاز دارند. ولی بطور کلی دامنه نیاز سرمایی 700-400 ساعت می باشد. زیتون در دمای 12- درجه صدمه می بیند و در دمای بالای تابستان مقاوم است. در مناطق حاره نیز، زیتون به خوبی رشد و نمو می کند اما به علت نبودن سرمای کافی زمستانه و عدم استراحت درخت (خواب زمستانی) به بار نمی نشیند. در این مناطق، رشد سریع و مداوم درخت تعادل فیزیولوژیکی آن را به هم می ریزد و درخت زودتر پیر و فرسوده می شود. زیتون نسبت به خشکی مقاومت خوبی داشته ولی برای تولید محصول خوب به آب کافی نیاز دارد. آبیاری در هنگام گلدهی و تشکیل میوه در اواخر بهار و نیز افزایش اندازه میوه ضروری می باشد . خاک های شنی و لومی برای احداث باغ مناسب تر است اما از نظر بافت خاک ، میزان PH ، میزان بی کربنات مواد آلی و میزان عناصر ماکرو و میکرو باید آزمایش شود. در شرایطی که مواد آلی خاک کمتر از 1 %در شرایط دیم و کمتر از 2% در شرایط آبی باشد باید خاک با مواد آلی تقویت گردد. همچنین برای اجتناب از عوامل خطرناک بویژه ورتیسیلیوم و نماتد بایستی خاک آزمایش شود. اگر محصولاتی مانند گوجه فرنگی و لوبیا که موجب افزایش بیماری ورتیسیلیوم می شود قبلا در زمین مورد نظر کشت شده باشد آن زمین باید ضد عفونی گردد.
آماده سازی زمین برای احداث باغ زیتون
جهت احداث باغ بعد از انتخاب محل لازم است زمین را از وجود بوته ها، علف های هرز و درختان موجود پاک نمود و در صورت نیاز، تسطیح و یا تراس بندی کرد و سپس زمین را شخم زد. انجام این کارها باید چند ماه قبل از کاشت و در زمانی انجام شود که خاک کمی رطوبت داشته باشد. در روش های سنتی برای کاشت چاله هائی به ابعاد 1×1×1 حفر می شود و سپس خاک چاله را با کمی کود حیوانی مخلوط نموده و نهال را درآن می کارند. لیکن به علت اینکه توسعه ریشه زیتون بیشتر در اطراف درخت می باشد، بهتر است عمق چاله ها 60 – 50 سانتیمتر و عرض آنها 1/5 - 2 متر درنظر گرفته شود. بهترین زمان برای آماده سازی زمین، قبل از شروع بارندگی های پاییزه و قبل از کاشت بهاره است . این آماده سازی شامل پاک کردن زمین از علف های هرز، باقیمانده ریشه درختان در اراضی جنگلی، جمع آوری سنگ و سنگریزه ها با دست یا ماشین ، کندن کنده های سایر درختان می باشد و شخم زدن نیز از مواردی است که باید انجام شود.
تسطیح زمین جهت احداث باغ زیتون
تسطیح در باغ های زیتون که فقط یکبار قبل از کشت باید انجام گیرد اهمیت بیشتری دارد زیرا اگر تسطیح در ابتدا و قبل از کاشتن درختان انجام نگیرد بعدها مقدور نخواهد بود بنابراین اولین توصیه این است که زمین را هرچقدر که ممکن است خوب صاف کنند. اگر تسطیح دقیق و کامل به هر علتی میسر نبود حداقل یک تسطیح کلی که گردش آب را در تمام سطوح (بدون اینکه آب هدر رود یا در جایی متوقف شود . امکان پذیر نماید) ضرورت حتمی دارد. انجام این کار با گریدرهای ماله ای که بر روی تراکتور بسته شده باشد میسر است. تنها بعد از انجام تسطیح زمین است که می توان نقشه کاشت را آماده کرده و به احداث خیابان های فرعی و میخکوبی قطعات، برای تعیین محل کاشت درختان اقدام گردد. تسطیح زمین بویژه برای مواردی که آبیاری بصورت جوی پشته انجام می شود و انجام شخم عمیق برای افزایش و بهبود زهکشی خاک و از بین بردن لایه سخت در عمق زمین لازم است.