هرس درخت انجیر و انواع هرس انجیر
هرس درخت انجیر قطع و برداشتن قسمت هایی از درخت است که در برگیرنده ی فن، دانش و هنر باغبانی به منظور کنترل رشد و میوه دهی بهینه می باشد. هرس نگهداری انجیر، در سال هایی که نیاز آبی انجیر با بارندگی یا با آبیاری تکمیلی برآورده می شود، به تنهایی دارای اثرات سودمندی است. اما اثرات ارزشمند هرس نگهداری در سال های کم باران و بدون آبیاری تکمیلی، همراه با هرس شدید جهت مقابله با خشکسالی مشاهده می شود.
انجیر رقم سبز ( شکل 1 ) از گروه ازمیر است در این گروه فقط محصول تابستانه روی شاخه سال جاری پس از گرده افشانی و تلقیح گل های درون گل آذین ( سیکونیوم ) تشکیل می شود، بنابراین هرس برای تحریک جوانه های این رقم جهت ایجاد شاخه های سال جاری با قدرت مناسب مؤثر است. هرس، کیفیت میوه های ( شکل 2 ) روی درخت را تحت تاثیر قرار می دهد به طوری که صفاتی از میوه مثل اندازه، شکفتگی، رنگ، وزن و... همگی با نوع و شدت هرس قابل تغییر است. ایجاد تعادل بین رشد رویشی و میزان محصول، تناسب بین رطوبت خاک و نقاط نیازمند آن در قسمت هوایی درخت، ایجاد شرایط مناسب جهت ورود نور و هوا به داخل تاج از جمله اهداف هرس درختان انجیر جهت افزایش کیفیت محصول در شرایط دیم است.
اهمیت هرس در انجیر
اگر درخت انجیر هر سال هرس نشود، شاخه های جانبی یکساله بارده ( پنجه ) رشد ضعیفی داشته که موجب تولید میوه هایی ریز و نامرغوب خواهند شد. بنابراین با هرس، پنجه های ضعیف حذف ( هرس پنجه شکنی ) و پنجه های قوی حفظ خواهد شد. بر این اساس هرس نگهداری انجیر سبب می شود تا آب و مواد غذایى به طور یکنواخت به اندام هاى گیاه رسیده و همه شاخه ها از نور و هوا به طور یکسان بهره مند گردند. در نتیجه گل آذین ها درشت و میوه ها مرغوب خواهند شد. شاخه هایی که روی یکدیگر مالیده می شوند و یا با رشد روی یکدیگر سایه اندازی دارند بایستی حذف شوند. گاهى شاخه ها آن قدر به یکدیگر نزدیکند که هر یک مزاحم دیگرى است، بنابراین یکى از آنها را بایستی حذف کرد.
شاخه های مزاحم فیزیکی، شاخه هایی هستند که در برخی از قسمت ها به دلیل سنگینی شاخه یا وزش باد در تماس هم می باشند. شاخ ههای مزاحم فیزیکی را بایستی حذف کرد به دلیل اینکه با توجه به سستی پوست شاخه ی انجیر محل های تماس، زخم می شوند بنابراین با ایجاد خراش و لهیدگی بافت ورود عوامل بیماری زا تسهیل و با از دست دهی رطوبت ناحیه آسیب دیده، شاخه ضعیف خواهد شد. شاخه های مزاحم مانع دستیابی نور و هوا به شاخه های دیگر می شوند. شاخه هاى آفت زده که کانون حمله هستند در اولویت حذف قرار می گیرند، تا مصرف آفت کش به حداقل برسد. شاخه های ضعیف که به طور معمول در سال گذشته در موقعیت مکانی نامطلوبی قرار داشتند، در صورتی که همچنان در موقعیت مکانی نامناسب نور و هوا هستند، حذف می شوند. شاخه های ضعیف و در موقعیت مکانی نامطلوب به طور معمول میوه دهی ضعیفی خواهند داشت و در صورتیکه هرس نشوند فقط مصرف کننده مواد غذایی و آب خواهند بود و به دلیل کمبود نور، سهمی در فتوسنتز ندارند.
انواع هرس انجیر
هرس زمستانه انجیر
هرس زمستانه انجیر در هنگام استراحت و خواب درخت انجیر که در فصل زمستان انجام می شود به هرس سیاه و خشک معروف است. هرس زمستانه در انجیر دو نوع است.که عبارتند از:
- هرس شاخه های کوتاه یکساله جانبی انجیر.
- هرس سربرداری شاخه انجیر، که در نواحی انجیرکاری شهرستان داراب انجام می شود.
هرس شاخه های کوتاه یکساله جانبی انجیر
هرس شاخه های کوتاه یکساله جانبی( پنجه ) که به اصطلاح محلی شهرستان استهبان پنجه شکنی می گویند برای افزایش کیفیت میوه ضروری است. هرس پنجه شکنی به سه دسته سبک (شکل3 ) ، متوسط ( شکل 4 ) و شدید ( شکل 5 ) قابل تفکیک است. در هرس سبک، متوسط و شدید پنجه شکنی روی هر شاخه دو ساله انجیر، به ترتیب سه، دو و یک شاخه ی کوتاه یکساله جانبی حفظ و دیگر شاخه های کوتاه یکساله جانبی که ضعیف هستند هرس می شوند. یکی از معیارهای ارزیابی قدرت شاخه ی کوتاه یکساله جانبی ضخامت شاخه است.
هرس سربرداری شاخه انجیر
هرس سربرداری شاخه، در نواحی انجیرکاری شهرستان داراب انجام می شود، اما در سایر مناطق استان فارس معمول نیست.
هرس سبز انجیر یا هرس تابستانه انجیر
هرس سبز یا هرس تابستانه در تیرماه پس از پایان عملیات گرده افشانی انجام می شود. هرس سبز شامل حذف پاجوش و یا سربرداری انتهای شاخه سال جاری ( شکل 6 ) می باشد.
میزان هرس سبز انتهای شاخه سال جاری با توجه به میزان بارندگی، شرایط کشت آبی یا دیم، قدرت و سن درخت متفاوت است. با استفاده از تجربه و گذشته درخت، تعداد گره هایی که میوه مناسب تولید می کنند، برآورد می گردد. سپس هرس سبز با جوانه برداری و یا سربرداری شاخه انجام خواهد شد. با هرس سبز گل آذین هایی که گرده یا زنبور دریافت نکردند و یا آنهایی که میوه دیررس و بی کیفیت تولید می کنند، حذف خواهند شد.
مشخصاتتان را وارد کنید 