کاشت گل محمدی و پرورش گل محمدی
با توجه به اقلیم خشک و نیمه خشک ایران و کمبود منابع آبی در کشور، آب به عنوان یکی از عوامل محدود کننده تولید، نقش مهمی را در تعیین نوع فعالیت های کشاورزی ایفاء می کند. تغییر الگوی کشت یک راهکار اساسی برای اصلاح الگوی مصرف آب در بخش کشاورزی است. با تغییر الگوی کشت از محصولاتی که به آب زیاد در طول دوره رشد خود نیازمند هستند به سمت محصولات با مقاومت بالاتر نسبت به کم آبی و محصولاتی که سازگاری بیشتری با شرایط اقلیمی و منطقه ای خشک و نیمه خشک دارند، می توان گامی در جهت مدیریت صحیح آب و افزایش بهره وری آن در کشور برداشت.
یکی از محصولات مهم در این زمینه گل محمدی است که با کشت و کار آن در مناطقی که با محدودیت آب مواجه اند، می توان در راستای افزایش بهره وری آب و توسعه پایدار بخش کشاورزی حرکت کرد. در واقع توقع اندک گل محمدی و سازگاری و پایداری آن در برابر شرایط نامساعد محیطی و همچنین توجیه اقتصادی بالای آن باعث شده این گیاه در بسیاری از عرصه های کشور به خصوص زمین های کوهپایه ای که در آن ها امکان کشت بسیاری از گیاهان زراعی محدود است، به عنوان یک گیاه راهبردی و اقتصادی مورد توجه قرار گیرد. درحال حاضر، کشورهای تولیدکننده عمده گل محمدی در دنیا شامل بلغارستان، ترکیه، ایران، هند، اوکراین، آمریکا، کانادا، فرانسه، انگلستان و ژاپن می باشند.
نکات مهم برای کاشت گل محمدی
پس از آماده شدن زمین اقدام به کاشت نهال های گل محمدی می کنند. در این زمینه توجه به موارد ذیل توصیه می شود:
- کشت می تواند در اواسط پاییز ( بعد از خزان درختان ) و یا در اواخر زمستان و قبل از بیدارشدن درختان صورت پذیرد. سربرداری پاجوش های کاشته شده از سطح خاک جهت ایجاد تعادل قسمت های هوایی و زمینی و ریشه دهی بهتر انجام شود.
- نقشه کاشت با توجه به میزان بارندگی، شیب زمین و وضعیت توپو گرافی تهیه شود.
-با توجه به اقلیم و ارتفاع منطقه، فاصله بین ردیف ها در کشت آبی معمولاً 2 تا 3 متر و فاصله نهال های گل محمدی را 1 تا 2 متر در نظر می گیرند، ولی در کشت دیم فواصل با توجه به میزان بارندگی و شیب زمین انتخاب می گردد. حداقل حدود 2 × 3 و حداکثر 5 × 5 در نظر گرفته شود.
- عمق کاشت و ابعاد گودال ها با توجه به درجه حاصلخیزی خاک به طور متوسط 1×1×1 متر در نظر گرفته شود.
- چاله های کشت حداقل 6 ماه قبل از کشت ایجاد و توسط کودهای حیوانی آماده سازی شوند.
- در مناطق بکر و سراشیب ها، حداقل خاک ورزی در منطقه انجام شود.
- کشت محصول در خطوط عمود بر شیب ها و در خطوط همتراز صورت گیرد.
- نظر به اینکه تولید گل در گل محمدی در سال های اول و دوم اقتصادی نیست می توان از الگوی کشت مخلوط استفاده کرد. طبق تحقیقات انجام شده، کشت مخلوط گل محمدی و یونجه منجر به افزایش درآمد باغدار، کاهش علف های هرز و آفات گل محمدی ( شته ) می گردد.گل محمدی را می توان در الگوی کشت مخلوط با گیاهان یکساله مانند زیره سبز، بابونه آلمانی، شنبلیله، و گیاهان چند ساله مانند آویشن، زعفران، ترخون و گیاهان علوفه ای کشت کرد.
انتخاب محل کشت گل محمدی در شرایط دیم
- حداقل میزان بارندگی سالیانه 250 میلی متر با در نظر گرفتن پراکنش مناسب در فصل رشد گیاه.
- در فلور گیاهی منطقه توجه شود که نسترن های بومی و یا گل محمدی به صورت خودرو وجود داشته باشد.
- عمق خاک زراعی هر چه بیشتر باشد، بهتر است؛ به هر حال نباید کمتر از 5/ 1 تا 2 متر باشد.
- به تجربه و تحقیق ثابت شده است که اسانس گل محمدی در ارتفاعات بالاتر و در شرایط دیم از میزان و کیفیت بالاتری برخوردار است.
- در هنگام انتخاب محل، باید دقت شود که باد و گرما نباید به گونه ای باشد که تبخیر شدید در هنگام مراحل رشد بحرانی گیاه وجود داشته باشد.