کاشت هندوانه و نکات مهم در کشت هندوانه
تاریخ کاشت هندوانه
از آنجائی که منشاء احتمالی هندوانه آفریقا بوده و هندوانه از گیاهان گرمسیری می باشد، دمای حداقل ۱۵ الی ۲۰ درجه سانتی گراد برای سبز شدن هندوانه لازم می باشد با توجه به درجه حرارت های مذکور می توان بعد از گرم شدن هوا از اواسط فروردین اقدام به کاشت هندوانه نمود. درجه حرارت مناسب برای جوانه زنی زمانی که دمای خاک در حدود ۳۵ درجه سانتی گراد باشد در دمای خاک کمتر از ۲۱ درجه سانتی گراد روند جوانه زنی خیلی کند می شود اما در دمای ۲۵ درجه سانتی گراد طی ۵ روز سبز خواهد شد.
در دمای خاک کمتر از ۱۵ درجه سانتی گراد بذور جوانه نمی زنند حداکثر سرعت جوانه زنی در دمای ۳۵ درجه سانتی گراد اتفاق می افتد معمولاً بذرهای هندوانه در قوطی های بسته بندی شده ارائه می شوند و در اکثر موارد نیز توسط قارچ کش تیرام یا قارچ کش های دیگر ضدعفونی شده اند در صورتی که کشاورز خود اقدام به تهیه بذر ارقام آزاد گرده افشان نموده باشد بهتر است قبل از کاشت آن را با قارچ کش ضدعفونی نماید از آنجائی که در محصولاتی همچون هندوانه عرضه هر چه سریعتر محصول به بازار به دلیل قیمت بالا از نظر اقتصادی به نفع کشاورز خواهد بود در اسفند ماه بذرهای هندوانه را زیر تونل های پلاستیکی داخل گلدان های پلاستیکی پرورش داده و به محض مساعد شدن هوا گیاهچه ها را به مزرعه انتقال می دهند بهترین درجه حرارت روز و شب برای پرورش نشأ به ترتیب ۲۷-۲۱ و 18 – 21 درجه سانتی گراد می باشد و زمان لازم نیز معمولا 3-4 هفته می باشد عمق کاشت در حدود ۲/۵ سانتیمتر مناسب می باشد. مقدار بذر لازم برای کاشت یک هکتار به اندازه بذر، در صد جوانه زنی و تراکم بوته بستگی دارد.
فواصل ردیف در کاشت هندوانه
در کشت جوی و پشته ای با توجه به اینکه در یک طرف و یا در هر دو طرف جوی ها اقدام به کشت می شود به ترتیب می توان فواصل جوی ها را ۲/۵ الی ۳ متر و ۴/۵ الی ۵ متر در نظر گرفت. فواصل بوته روی پشته ها را می توان یک متر در نظر گرفت. در کشت دیم که اقدام به تهیه جوی و پشته نمی گردد معمولاً برای سهولت کنترل علف های هرز و امکان دیسک زدن فواصل بین ردیف ها را ۳ متر در نظر می گیرند. پشته ها معمولاً سریع تر گرم می شوند لذا برای عرضه سریعتر محصول به بازار کشت جوی و پشته ای تحت شرایط آبی ترجیح داده می شود هر چند در روش جوی و پشته ای زهکشی در خاک های سنگین بهبود می یابد اما مستعد خشک شدن می شوند لذا در دو هفته اول بعد از سبز شدن توجه به آبیاری حائز اهمیت است. به هر حال اگر میوه های درشت تر مورد پسند بازار مصرف هستند لازم است فاصله های بوته روی ردیف افزایش یابند.
اگر از دیسک جهت کنترل علف های هرز استفاده نمی شود می توان فواصل ردیف را تا ۲/۵ متر و فاصله بوته روی ردیف را نیز تا ۸۰ سانتی متر کاهش داد زیرا در گیاه هندوانه که عملکرد میوه ناشی از تعداد میوه در هکتار و وزن هر میوه می باشد خوشبختانه بر خلاف برخی از گیاهان زراعی وزن هر میوه با افزایش تراکم بوته یا به عبارتی کاهش فواصل ردیف و بوته در ردیف تا تراکم خاصی چندان کاهش نمی یابد لذا در صورتی که کنترل علف های هرز محدود به دیسک زدن نباشد می توان تراکم های بالاتری را در نظر گرفت.
خاک مناسب برای کشت هنداونه
خاک مناسب برای کشت هنداونه خاک های حاصلخیز (مخصوصاً خاک های لومی شنی) حاوی مواد آلی کافی و با قدرت نگهداری آب کافی و با زهکشی مناسب و خاک کمی اسیدی با pH بین 6 الی 6/5 می باشد. هر چند هندوانه خاک های اسیدی ( تا PH 5/5 ) را تحمل می کند اما به برخی از عناصر میکرو نیاز دارد که ممکن است در برخی خاک ها قابل دسترس نباشند. مقدار کم منیزیم و یا نسبت بالای پتاسیم و کلسیم به منیزیم ممکن است سبب ریزش برگ ها شود. از طرفی کمبود کلسیم نیز می تواند مسئله ساز باشد بدین ترتیب که اگر آب کافی نباشد و کلسیم کافی برای توسعه میوه مهیا نگردد سوختگی گلگاه هندوانه حادث می شود در خاک های خیلی سنگین نمو گیاه به کندی انجام شده و دیررس می گردد و اندازه میوه و کیفیت آن نیز کاهش می یابد خاک های سبک در صورتی که کود و آب کافی فراهم باشد معمولاً میوه هایی با کیفیت عالی تولید می کنند.
آماده سازی زمین جهت کاشت هندوانه
در سال هایی که در طی زمستان بارندگی به اندازه کافی سبب ذخیره رطوبت می گردد می توان بدون آبیاری اقدام به کشت هندوانه نمود و احتیاجی به غرقاب زمستانه نخواهد بود در مناطقی که بارندگی زمستانه کافی وجود نداشته و امکان آبیاری در طی زمستان وجود دارد با غرقاب نمودن زمین می توان اقدام به شخم در اواخر زمستان و دیسک در اوایل بهار نموده و ایجاد جوی و پشته ها توسط فاروئر نمود. توجه داشته باشید که خاک متراکم رشد ریشه را شدیداً کاهش می دهد چون رشد ریشه هندوانه عمدتاً به خاک غیره فشرده محدود می شود آماده کردن صحیح بستر کاشت فشردگی خاک را کاهش می دهد. دیسک زدن بعد از شخم با گاو آهن باعث فشردگی مجدد خاک می گردد لذا برای تولید حداکثر محصول هندوانه، شخم همراه با حداقل عملیات خاک ورزی و فشرده سازی خاک توصیه می شود. اگر زمین مورد نظر چندان تسطیح نشده باشد بهتر است که قبل از کاشت اقدام به آبیاری جوی و پشته ای نمود و بعد از مشخص شدن داغ آب و مناسب شدن رطوبت خاک جهت کشت خاک خشک روی پشته، کنار جوی آبیاری را کنار زده و پس از رسیدن به رطوبت مناسب خاک را پابیل و کاملا نرم نموده سپس با پشت بیل خاک را کوبید. می توان با بیلچه گودالی به عمق ۳ الی ۴ سانتیمتر ایجاد کرده و ۳ الی ۴ بذر هندوانه که قبلا به مدت ۲۴ ساعت در آب خیس شده اند را در آن قرار داده و روی آن را با خاک پوشاند. در صورت امکان بهتراست که روی کپه های محل کاشت کود دامی کاملا پوسیده و یا مواد آلی خشک جهت جلوگیری از هدر رفتن رطوبت قرار داد.
کوددهی و تغذیه هندوانه
مقدار کود مصرفی بستگی به نتیجه تجزیه خاک مزرعه خواهد داشت نمونه برداری از خاک مزرعه طوری انجام می شود که نمونه نماینده خاک مزرعه باشد.
کل کود فسفاته را به صورت نواری و در ناحیه توسعه ریشه یا به صورت کپه ای قبل از کاشت به خاک می دهند. یک سوم کود نیتروژنه در زمان کاشت یک سوم در زمان لاله رفتن و یک سوم باقیمانده نیز در زمان گلدهی به صورت سرک مصرف می گردد. کود پتاسه نیز همانند کود فسفاته قبل از کاشت مصرف می شود.
همچنین قبل از گلدهی می توان نسبت به محلول پاشی کودهای ریز مغذی به نسبت ۲ در هزار اقدام نمود.
متاسفانه برخی از کشاورزان از غلظت های بالاتر از حد متعارف استفاده می نمایند که توصیه می شود از استعمال مقادیر بالاتر اجتناب نمایند لذا توصیه می شود با مشورت کارشناسان کشاورزی جهت لزوم مصرف عناصر ریز مغذی اقدام شود.
مشخصاتتان را وارد کنید 