چرا باید زیتون بکاریم، ضرورت و اهمیت اقتصادی زیتون
زیتون به دلیل تحمل عوامل نامساعد محیطی و نیاز آبی کمتر نسبت به سایر گونه های باغی قابلیت کشت در اراضی کم بازده و شیبدار را نیز دارا می باشد.کشت زیتون سبب حفظ خاک و حاصلخیزی و عرصه های مورد اجرای طرح در راستای توسعه کشاورزی پایدار شد ه و از فرسایش خاک جلوگیری می کند . از مزایای دیگر کشت این گیاه می توان به افزایش نفوذ آب به سفره های آب زیر زمینی و جلوگیری از هدر رفتن آب و روان آب ها و ایجاد پوشش مناسب و دائمی گیاهی برای اراضی مستعد، شیبدار و سنگلاخی در جهت حفظ منابع خاک و آب و همچنین تامین و افزایش سلامت و بهداشت عمومی جامعه اشاره نمود.
ارزش و اهمیت زیتون
1- اولین ارزش و اهمیت زیتون سرسبزی دائمی و عمر طولانی آن است . درختان زیتونی در جهان دیده شده اند که بیش از هزارسال عمر دارند .
2- زیتون درختی است که در مقابل سرما، خشکی، شوری، کم آبی و کم غذایی استقامت زیاد دارد در حالیکه سایر محصولات اینطور نیستند .
3- در مناطقی با بارندگی بیش از 500 میلی متر مانند استان مازندران بصورت دیم به عمل می آید .
4- سال به سال بر محصول درخت زیتون اضافه می شود .
5- زیتون را می توان در جنگل های مخروبه و زمین های بایری که برای سایر محصولات مناسب نیست به عمل آورد.
6- میوه زیتون بصورت سبز کنسرو می شود و زیتون شور و سیاه دارای ارزش غذایی بالاتر است .
7- روغن زیتون تنها روغنی است که به صورت خام مصرف می شود و سهل الهضم است .
8- در حالیکه سایر چربی ها خطر سکته قلبی را زیاد می کنند، زیتون این خطر را کاهش می دهد .
ارقام زیتون
از دیدگاه پرورش دهندگان مدرن، تنوع زیتون های شناخته شده بسیار زیاد است .فقط در ایتالیا حداقل 300 گونه وجود دارد اما تعداد کمی از آنها تا حد زیادی رشد می کنند . گونه های اصلی ایتالیاFrantoio, Leccinoو Caroleaهستند . هیچکدام از آنها را نمی توان با توصیفات باستانی همانند دانست، اگرچه بعید نیست بعضی از گونه های نازک برگ که بیش از همه مورد توجه می باشند از تبار Licinian باشند . درختان پهن برگ اسپانیا میوه های درشت می دهند اما غلاف آنها طعمی نسبتا تلخ تر دارد وکیفیت روغن آنها نامرغوب تر است .
تقسیم بندی زیتون ها بر اساس بازدهی روغن
زیتون ها را بر مبنای ویژگی های کاربردی به ارقام دارای بازدهی روغن بالا، بازدهی روغن پایین، بازدهی روغن متوسط تقسیم می نمایند . ارقام دارای بازدهی بالا برای روغن کشی، ارقام دارای بازدهی پایین برای کنسرو سازی و واریته های دارای بازدهی متوسط دو منظوره بوده، برای روغن کشی و تهیه کنسرو زیتون بکار می برند .
به طور معمول ارقامی که برای روغن کشی مصرف می شوند دارای اندازه های کوچک و متوسط (کمتراز 285 زیتون در کیلوگرم ) و نسبت گوشت به هسته کم ( 4/1 – 8/1 ) می باشند . زیتون هایی که برای تهیه کنسرو زیتون مورد استفاده قرار می گیرند دارای اندازه متوسط و بزرگ ( 60 تا 200 زیتون در کیلوگرم) با نسبت گوشت به هسته زیاد ( 7/1 – 10/1 ) می باشند . همچنین گونه ای زیتون بر مبنای سهولت استخراج روغن به دو گروه سخت و آسان تقسیم بندی می شوند.
ارقام زیتون در ایران
ایستگاه تحقیقات زیتون طارم مهمترین ایستگاه تحقیقاتی زیتون در ایران است .در این ایستگاه حدود 60 رقم و 200 ژنوتیپ مختلف از ایران و مناطق مختلف جهان جمع آوری شده است که در واقع بزرگترین ذخیره ژنتیکی زیتون در ایران و خاورمیانه محسوب می گردد. بطور کلی مهمترین ارقام زیتون در کشور به دو دسته ارقام داخلی و خارجی تقسیم می شوند . ارقام داخلی شامل زرد، روغنی، ماری، شنگه، زردگلوله، فیشمی، دزفول و ارقام خارجی که بیشتر بومی کشورهای اسپانیا، یونان، فرانسه و ایتالیا و سوریه می باشند می توان به ارقام کنسروالیا، والانولیا، سویلانا، آربکین، لچینو، ابوسطل، جلت، کرونایکی، بلیدی و آمیگدالولیلا اشاره نمود .
در حال حاضر بیشتر باغات زیتون کشور در مناطق رودبار و طارم واقع شده اند، ارقام غالب در این مناطق، ارقام روغنی محلی و زرد می باشند. همچنین ارقام ماری، شنگه و فیشمی نیز تا حدودی دیده می شود . ارقام دیگری از قبیل محلی گرگان، خرم آباد، شنگه، دزفول، بربر، دکل، زاهدی و خستاوی نیز در جنوب کشور بصورت پراکنده و محدود کاشته می شوند .
ارقام مذکور و سایر ارقام مورد کاشت در کشور، بتدریج با شرایط بومی منطقه سازش یافته و از طرفی به علت محدود بودن در یک منطقه دارای تنوع ژنتیکی نمی باشند . همچنین واریته ها و ارقام زیتون ایران، توسط تولید کنندگان و مصرف کنندگان نام گذاری شده است و از نظر علمی هنوز با گونه های موجود دنیا از نظر ویژگی ها، مورد تطابق قرار داده نشده است.
مشخصاتتان را وارد کنید 