کشت کلزا به روش کشت مسطح
در روش کشت بصورت جوی و پشتهای کلزا، بخشی از سطح زمین به جویچههای آبیاری اختصاص مییابد و بوته های کلزا فقط در روی پشتهها قرار می گیرند. در این وضعیت بیش از نیمی از سطح زمین (فضای جویها) خالی از کشت است و خطوط کشت کلزا در روی پشتهها و در نزدیکی یکدیگر متمرکز شدهاند که باعث افزایش رقابت بین بوتهها می شود.
گسترش سیستم های آبیاری بارانی امکان کشت کلزا در روی زمین صاف و بدون ایجاد جوی و پشته را فراهم آورده است. کشت مسطح کلزا فقط در صورت استفاده از سیستم آبیاری بارانی، قابل توصیه است و همانگونه که قبلا اشاره گردید در صورت انجام آبیاری سطحی، کشت مسطح کلزا به دلیل مشکلات مطرح شده توصیه نمیشود و بهترین روش موجود برای آبیاری سطحی، کشت جوی و پشته است.
در روش کشت مسطح می توان خطوط کشت کلزا را با فاصله منظمتری در سطح زمین ایجاد کرد و بنابراین نسبت به کشت جوی و پشتهای، بوتهها از فضای رشد بیشتری برخوردار بوده و عملکرد افزایش مییابد. به منظور کشت مسطح کلزا می توان از کارندههای مسطحکار غلات استفاده نمود. در این کارندهها فاصله خطوط کشت از 10 تا 30 سانتی متر قابل تنظیم است اما بهترین فاصله خطوط برای کشت کلزا 15 تا 20 سانتی متر است. در زمین هایی که آلودگی به علف های هرز زیاد است به منظور انجام کنترل مکانیکی علف های هرز بهتر است کشت کلزا را بصورت جوی و پشته انجام داد، حتی اگر از سیستم آبیاری بارانی استفاده شود اما در روش کشت مسطح نیز میتوان فاصله خطوط کشت را به گونهای تغییر داد که امکان حرکت کولتیواتور و وجین علف های هرز فراهم شود. در این حالت پیشنهاد میگردد به جای اینکه کشت با فاصله خطوط مساوی 20 سانتی متری انجام شود، لولههای سقوط بذر بطور دو تا باز و یکی بسته تنظیم شوند. در این حالت دو خط کشت در کنار یکدیگر با فاصله 20 سانتی متر قرار میگیرند اما فاصله از خط بعدی 40 سانتی متر خواهد بود و امکان حرکت کولتیواتور با تیغههای چاقویی سرنیزههای بین خطوط 40 سانتی متری فراهم می شود. این نوع تیغهها بصورت تخت بوده و تا عمق محدود در داخل خاک نفوذ کرده و علف های هرز را در بین خطوط کشت کنترل می کند.
نکات مهم در کشت کلزا
1- کشت دستپاش کلزا به دلیل مصرف زیاد بذر، افزایش هزینه، تراکم بیش از حد و رقابت بین بوتهها و خسارت زمستانه روشی نامناسب بوده و کلا قابل توصیه نیست.
2- آبیاری سطحی نواری به دلیل مصرف زیاد و کنترل نشده آب، شستشوی خاک و جابجایی بذرها، ایجاد غیریکنواختی در مزرعه، سردی خاک و تاخیر در سبز شدن و رشد اولیه بوتهها بویژه در کشت های تاخیری، روشی نامطلوب است.
3- در مزارعی که آبیاری سطحی (نشتی) انجام میشود، تنها روش قابل توصیه کشت جوی و پشته است.
4- کشت مسطح فقط همراه با آبیاری بارانی توصیه می شود.
5- روش کشت مسطح با فاصله خطوط 15 تا 20 سانتیمتر به دلیل توزیع مناسبتر بوتهها در سطح زمین در مقایسه با کشت جوی و پشته باعث افزایش عملکرد می شود.
6- در مزارعی که آلودگی به علف های هرز پهن برگ زیاد است:
1-6- صرفنظر از اینکه سیستم آبیاری بارانی باشد یا نشتی، بهتر است کشت به روش جوی و پشته انجام شود تا امکان کنترل مکانیکی علف های هرز در داخل جوی ها فراهم شود.
2-6- در صورت کشت به روش مسطح، با تنظیم فاصله خطوط کشت امکان کنترل مکانیکی علف های هرز در بین خطوط ایجاد شود.