ارقام باقلا و خصوصیات اکولوژیکی باقلا
باقلا گیاهی با عملکرد بالا و دامنه سازگاری وسیع است. دامنه کشت گیاه باقلا در جهان از حدود ۹ درجه شمالی تا بیش از ۴۰ درجه شمالی و از سواحل تا ارتفاعات 2,000 متر از سطح دریا امتداد دارد. انواع مشهور به مدیترانه ای آن به کشت زمستانه در نواحی نیمه گرمسیری از جمله نقاط کم ارتفاع مدیترانه سازگاری خوبی دارند. انواع اروپایی که شامل اکوتیپ های بهاره و زمستانه هستند، به ترتیب در بهار و زمستان در نواحی اروپایی سازگار شده اند.
مطالعات نشان می دهد در ارتباط واکنش به طول روز در باقلا، چهار نوع باقلا از نوع زودگل بهاره تا دیرگل همگی واکنش یکسانی به افزایش طول روز دارند، یعنی تسریع در گل دادن از طریق روزهای بلند القا می شود. آب وهوای گرم و معتدل، مانند مناطق مدیترانه ای، برای رویش باقلا مناسب هستند. در مناطق سردسیر نیز کشت بهاره باقلا امکان پذیر است. گیاه باقلا زراعی در آب وهوای خنک زمستان و بهار مناطق گرمسیری رشد خوبی دارد و به بارندگی های ملایم (یا آبیاری تکمیلی) واکنش مناسبی نشان می دهد. موفقیت در کاشت باقلا مستلزم تنظیم دقیق تاریخ کشت بر اساس شرایط اقلیمی و در واقع انتخاب تاریخ کاشت و الگوی مناسب است. رژیم حرارتی 20 درجه سانتی گراد در روز و ۱۰ تا ۱۵ درجه سانتی گراد در شب موجب تسریع گل دهی می شود، نوع باقلای فصل خنکدمای تا 5- درجه را تحمل می کند.
خاک مناسب برای کاشت باقلا
بهترین بافت خاک برای کشت باقلا، بافت نسبتاً رسی حاصلخیز و رسی شنی است. ولی بهترین محصول در خاک های نسبتا غنی از مواد آلی به دست می آید و خاک های هوموس دار با نفوذ پذیری بالا نیز برای کشت باقلا مناسب هستند. باقلا در خاک های با بافت رسی سنگین و فاقد زهکشی نمی تواند خوب رشد کند. باقلا تحمل خاک های متراکم و آسیب دیده را ندارد و در خاک هایی با pH بالا از رشد و استقرار خوبی برخوردار است. سطوح پایین pH باعث اختلال سیستم جذب گیاه باقلا و زرد شدن برگ ها می شود. گیاه باقلا به شوری خاک حساس است و شوری خاک مانع رشد گیاه باقلا می شود و در نتیجه سیستم جذب گیاه مختل می شود. علاوه بر این، شوری خاک موجب توقف فعالیت گرهک های ریشه می شود.
مناسب ترین درجه pH خاک برای باقلا
مناسب ترین درجه pH خاک برای باقلا 2/ 5 تا 8 است. باکتری های ریزوبیوم به مولیبدن قابل جذب خاک نیاز دارند. به طور کلی مولیبدن در خاک ها به مقدار کافی وجود دارد، اما قابلیت جذب آن تحت تأثیر PH خاک قرار دارد.
ارقام باقلا
دو نوع رقم باقلا در کشور کشت می شود: ارقام دانه درشت و ارقام دانه متوسط که بسته به بازار مصرف و سازگاری در هر منطقه کشت می شوند. سازگاری ارقام به شرایط متفاوت محیطی در برنامه های به نژادی و انتخاب رقم مناسب هر منطقه بستگی دارد. تحت پوشش برنامه های به نژادی بین المللی ICARDA ، در سال 1987 واریته ILB1269 با نام «برکت » در ایران تولید و معرفی شد. رقم برکت به سبب عملکرد بالا و بازارپسندی و به رغم حساسیت به بیماری ها، به رقم غالب در استان های شمالی و استان اصفهان بدل شده است. رقم های دانه ریز در مناطق سردسیری کشت می شوند و رقم های دانه متوسط تا درشت مخصوص مناطق مدیترانه ای، گرمسیری و نیمه گرمسیری هستند. رقم های اصلاح شده باقلا برای مناطق جنوبی کشور (خوزستان و فارس) شامل باقلای زهره، الجزایری، شامی، شاخ بزی و سرازیری هستند. همچنین رقم بلوچی در استان سیستان و بلوچستان و رقم بروجرد در استان لرستان کشت می شوند. پس از گذشت 32 سال و در پی تحقیقات و بررسی های مقدماتی، سازگاری (تجزیه پایداری) و تحقیقی ترویجی، 3 رقم جدید فیض، شادان و مهتا توسط گروه به نژادی باقلا در کشور معرفی شد. در سال 1396 رقم دانه درشت فیض معرفی و نام گذاری شد. این رقم با خصوصیاتی نظیر شاخص برداشت بالا، زودرسی، و تعداد دانه در غلاف زیاد برای کشت در مناطق شمالی کشور توصیه می شود.
رقم دانه متوسط شادان با خصوصیاتی نظیر عملکرد دانه و پروتئین بالا، مقاوم به بیماری های لکه برگی باقلا، و دامنه سازگاری وسیع در سال 1396 معرفی شد. در سال 1397 نیز رقم مهتا با درصد پروتئین زیاد و تانن نزدیک به صفر نام گذاری شد.
مشخصاتتان را وارد کنید 