کاشت زعفران و انتخاب و آماده سازی زمین برای کاشت زعفران
توجه به پیشینۀ زمینِ انتخاب شده برای زراعت زعفران و ثبت عملیات زراعی انجام شده در مزرعۀ انتخابی جزو ابتدایی ترین مسایل مطرح در خصوص زراعت زعفران است.
خاک مناسب کشت زعفران
زعفران در بسیاری از خاک های زراعی موجود قابلیت تولید دارد. با این وجود:
- زمین مورد نظر باید ترجیحا دًارای خاک لومی، لومی رسی و شنی باشد، تا امکان تکثیر بنه ها به راحتی وجود داشته باشد.
- خاک های شنی و سبک در مقایسه با خاک های سنگین رسی شرایط مناسبتری برای رشد اندام های زیرزمینی مانند بنه فراهم می کنند.
- این گیاه در خاک های سبکِ دارای بافت متوسط و تا حدودی دارای نفوذپذیری خوب و نیز حاوی کلسیم کافی با pH بین 7 تا 8 و دارای ماده آلی مناسب، رشد خوبی دارد.
- در زمین هایی با قابلیت نگهداری پایین آب، به دلیل رشد طولی بنه جهت دسترسی به رطوبت مورد نیاز، بنه ها شروع به رشد طولی نموده و از حالت گرد و شلغمی به صورت کشیده و هویجی تغییر شکل خواهند داد که در این صورت از گل دهی بسیار کمی برخوردار خواهند بود.
- زهکشی سطحی مناسب، جهت توسعۀ بنه ضروری می باشد.
- از آنجا که در خاک های دارای کلسیم، فراهمی مواد آلی تسهیل می گردد، لذا این نوع خاک ها برای زراعت زعفران توصیه می شوند.
- مقدار هدایت الکتریکی و درصد عناصری مانند کلسیم، منیزیم و سدیم موجود در خاک نیز از عوامل مهم تأثیرگذار بر رشد و عملکرد زعفران هستند که در زمان انتخاب زمین باید مورد توجه قرار گیرند.
- اثرات مثبت کلسیم در افزایش عملکرد زعفران، به تأثیر مثبت این عنصر در ثبات سلول ها به خصوص غشاها در شرایط تنش های سرما و گرما، کاهش اثرات منفی عنصر سدیم و نیز کمک به تنظیم اسمزی بر می گردد.
- با افزایش درصد آهک موجود در خاک، عملکرد زعفران افزایش پیدا می کند و دلیل این موضوع نیز به فراهم سازی کلسیم و نیز تقویت پایداری ساختمان خاک نسبت داده می شود.
- با افزایش هدایت الکتریکی (EC ) خاک (شوری خاک) از میزان عملکرد گیاه کاسته می شود.
- با افزایش مقدار ماده آلی موجود در خاک، عملکرد زعفران افزایش می یابد. کمترین ماده آلی خاک در مزارع یک سالۀ زعفران مشاهده شده و مقدار این شاخص در سال های بعدی افزایش پیدا می کند. (این موضوع ناشی از پوسیدن کودهای دامی مصرفی بوده و افزون بر این با توجه به فراهمی محدود رطوبت خاک در طی تابستان در مزارع زعفران و نیز مدیریت خاکورزی حداقل، سرعت تجزیۀ ماده آلی کاهش یافته و این مسئله نیز در طی زمان باعث تجمع نسبی مواد آلی در خاک می شود)
- با سنگین تر شدن بافت خاک، میزان رشد بنه کاهش پیدا می کند. به نظر می رسد رشد و تولید بنه های جدید در خاک های سنگین، نیازمند صرف انرژی بیشتری از جانب گیاه بوده و بنابراین، انرژی اختصاص یافته جهت تولید بنه کاهش می یابد. خاک های با بافت سنگین به علت خاصیت افزایش حجم پس از جذب آب، مشکل ایجاد سله نیز دارند و به تبع آن ممکن است خروج جوانه های گل و برگ با مشکل مواجه شود.
آماده سازی زمین برای کاشت زعفران
- در ابتدا آزمایشات خاک شناسی لازم با تهیه نمونه هایی از خاک مزرعه مورد نظر انجام شده و سپس بر اساس نتایج حاصل تصمیم گیری لازم در خصوص مدیریت زراعی مزرعه زعفران اتخاذ می گردد.
- زمین انتخاب شده برای زراعت زعفران باید دارای بافت متوسط، نسبتا عمیق، مسطح، فاقد سنگریزه، عاری از شوری و علف های هرز و دارای زهکشی مناسب باشد. پس از انتخاب زمین لازم است در پاییز با مصرف عناصر غذایی و کود حیوانی و انجام شخم با عمق حدود 30 سانتی متر عملیات آماده سازی زمین را آغاز نمود. در این زمان میزان مصرف کود دامی بین 10 تا 40 تن در هکتار متغیر می باشد.
- عملیات شخم مکانیزه، باید به گونه ای انجام شود که موجب حفظ ساختمان خاک، تهویه مناسب و مبارزه با علف های هرزگردد. انجام عملیات خاکورزی در رطوبت های بالا موجب تخریب ساختمان خاک و افزایش فشردگی خاک می شود.
- کارکرد ادوات در رطوبت مناسب، تلفیق عملیات مکانیزه و کاهش تردد ادوات کشاورزی، برگرداندن بقایای محصول قبلی به خاک، از جملۀ عملیات شخم حفاظتی در جهت حفظ و نگهداری ساختمان خاک می باشند.
- انجام عملیات خاکورزی در جهت عمود بر شیب زمین و بر جای گذاردن بقایای گیاهی از جمله عملیات مناسب در جهت جلوگیری از فرسایش خاک می باشند.
برای تهیه و آماده کردن زمین به منظور ایجاد مزرعۀ زعفران ابتدا در فرصت مناسب در پاییز و زمستان زمین را یک شخم عمیق ( 25 تا 30 سانتی متر) زده و در صورتیکه شرایط مساعد این شخم در فصول ذکر شده فراهم نشود، حداکثر تا پایان اردیبهشت ابتدا باید زمین را آبیاری کرد و پس از اینکه زمین به اصطلاح گاورو گردید، می توان زمین را شخم عمیق زد.
در فاصله 10 تا 20 روز پس از شخم عمیق باید در هر هکتار 10 تا 40 تن کود دامی کاملاً پوسیده به زمین داد و با وسایل کشاورزی و یا دیسک کود را با خاک زمین کاملا مخلوط کرده و زمین را هموار ساخت. بدین ترتیب زمین برای کشت زعفران آماده است و تا فرارسیدن زمان کاشت اقدام دیگری روی زمین انجام نخواهد گرفت.
مشخصاتتان را وارد کنید 