زمان و تاریخ کاشت پنبه
زمان کاشت پنبه تابع دمای محیط و دمای خاک است. درجه حرارت های پایین (کمتر از 15 درجه سانتیگراد) سبب پوسیدگی احتمالی بذور، تاخیر در سبز شدن، تعویق رشد گیاهچه ها و ایجاد شرایط لازم برای فعالیت بیماری ها ی گیاهچه ای می گردد. در صورتیکه میانگین دمای محیط حداقل در طی سه روز به 15 درجه سانتیگراد رسیده باشد می توان اقدام به کشت پنبه کرد، علاوه بر آن توصیه می شود که به محض مساعد شدن شرایط آب و هوایی اقدام به کشت گردد و کشت کرپه باعث تاخیر در رشد زایشی می گردد و اغلب قوزه ها، به سرما و یخبندان اواسط پائیز برخورد می نمایند و محصول به شدت کاهش می یابد.
زمان مناسب کاشت پنبه در مناطق مختلف کشور متفاوت است. در مناطق گرمسیری از نیمه دوم اسفند تا نیمه اول فروردین، در مناطق معتدل و خشک، از اوایل اردبیهشت ماه تا نیمه اول خرداد ماه، کشت پنبه به طول می انجامد. در مناطق مرکزی ایران و حاشیه کویر، جمع حرارت مورد نیاز بعلت پایین بودن درجه حرارت شبانه با اشکال و با تاخیر تامین می گردد. از این رو کشت به موقع در تولید محصول اقتصادی پنبه بسیار تاثیر گذار و حائز اهمیت است. کشت های تاخیری (کرپه) باعث تاخیر در رشد زایشی گشته، اغلب قوزه ها به سرما و یخبندان اواسط پائیز برخورد نموده و محصول بشدت کاهش می یابد.
زمان کاشت پنبه در استان های مختلف پنبه خیز کشور به شرح زیر است:
زمان کاشت پنبه در استان گلستان
زمان کاشت پنبه در استان گلستان از دهه سوم فروردین برای مناطق شرق گلستان، 10-15 اردبیهشت ماه برای مناطق مرکزی گلستان و دهه سوم اردبیهشت برای مناطق غرب گلستان.
زمان کاشت پنبه در استان مازندران
زمان کاشت پنبه در استان مازندران نیمه دوم اردبیهشت ماه می باشد.
زمان کاشت پنبه در استان خراسان
زمان کاشت پنبه در استان خراسان، سرخس و مناطق اطراف از اواخر اسفند، نیشابور و سبزوار اواسط اردبیهشت، بجنورد از اوایل اردبیهشت، کاشمر نیمه دوم اردبیهشت
زمان کاشت پنبه در استان اردبیل
زمان کاشت پنبه در استان اردبیل نیمه دوم اردبیهشت ماه
زمان کاشت پنبه در استان فارس
زمان کاشت پنبه در استان فارس، مناطق استهبان و اطراف از 20 فروردین، داراب و اطراف از نیمه دوم اردبیهشت
زمان کاشت پنبه در استان های مرکزی کشور
زمان کاشت پنبه در استان های مرکزی کشور، اواخر فروردین تا دهه اول خرداد ماه
عمق کاشت پنبه
عمق بذر پنبه بستگی به جنس خاک دارد. در شرایط زراعی مناسب، عمق کاشت بذر پنبه 4-6 سانتی متر توصیه می شود.در زمین های سبک و خشک و همچنین در کشت های کرپه (دیرکشت) عمق کاشت بذر پنبه معمولاً بیشتر در نظر گرفته می شود. در خاک های سنگین عمق کشت بذر پنبه به طور متوسط 3 تا 4 سانتی متر و در زمین های سبک و یا در مناطق خشک 5-7 سانتیمتر در نظر گرفته میشود.
تراکم کاشت پنبه
پنبه یک گیاه آبی و وجینی است به همین خاطر این گیاه به صورت ردیفی کشت می گردد. تراکم گیاه در واحد سطح بر اساس الگوی کشت و فواصل ردیف و روی ردیف متفاوت است. در الگوی کشت 20×80 سانتی متر، تراکم گیاهی در واحد سطح معادل 62500 بوته در هکتار خواهد بود و این در حالی است که با تغییر فواصل ردیف یا فواصل بوته روی ردیف، میزان تراکم گیاهی تغییر خواهد کرد. امروزه در برخی از سیستم های زراعی مکانیزه، از تراکم گیاهی بالا (بیش از 300 هزار بوته در هکتار ) نیز به منظور افزایش عملکرد و زودرسی استفاده می شود.
گیاه پنبه قادر است از طریق افزایش یا کاهش شاخه های گل دهنده، خود را به دامنه وسیعی از تراکم گیاهی تطابق دهد. در نتیجه، در دامنه ای از تراکم 2/5 تا 15 گیاه در متر مربع، هیچ گونه رابطه قابل توجهی بین عملکرد و تراکم گیاهی گزارش نشده است. در سیستم های برداشت مکانیزه، فواصل ردیف به 90 تا 110 سانتی متر افزایش می یابد و فاصله بین گیاهان روی ردیف های کاشت از 5 تا 50 سانتیمتر توصیه شده است. در تراکم های زیادتر، گیاه ممکن است ورس کند. اگر گیاه به صورت متراکم کشت شود بذور بهتر می توانند از سله تشکیل شده پس از کاشت خارج شوند. تراکم 62500 بوته در هکتار با الگوی کاشت 20 × 80 سانتی متر و تراکم 71500 با ا لگوی کاشت 20 × 70 سانتی متر در اغلب مناطق کشور بهترین نتیجه را داشته است.
کشت مخلوط پنبه
پنبه با دامنه وسیع و مناسب تراکم بوته و با توسعه بطئی سایه اندازی برگ در اوایل فصل، گیاه بسیار مناسبی برای کشت مخلوط با گیاهان دیگر می باشد. کشت مخلوط گونه های مختلف گیاهی به منظور تغییر اکولوژی زراعی و میکروکلیمای مزرعه در جهت افزایش تولید، افزایش میزان جذب نور و 2CO، ایجاد رقابت کمتر بین گونه های مختلف در مقایسه با دو گونه مشابه، جذب مواد غذایی از ا عماق مختلف خاک، اصلاح خاک، صرفه جویی در مصرف آب، کاهش جمعیت آفات و علف های هرز انجام می شود. پنبه می تواند در کشت مخلوط ردیفی با گیاهانی همچون ذرت، سورگم، سویا قرار گیرد. در استان های خراسان رضوی و اصفهان، کشت مخلوط پنبه و طالبی مرسوم است.
اصول کاشت پنبه در اراضی کم آب و دیم
پنبه اساساً یک گیاه آبی است و فقط در شرایطی باید اقدام به کشت آن نمود که آب کافی در اختیار باشد. بیشترین محصول زمانی بدست می آید که گیاه پنبه در تمام مراحل رشد دچار کمبود شدید آب نگردد. طبق گزارشات FAO، میزان محصول پنبه رابطه نزدیکی با مقدار آب دریافتی دارد. در خاور نزدیک، در خاک هایی که تا عمق 200 150 سانتی متری رطوبت دارند. کشت پنبه بدون نیاز به آبیاری و تنها با استفاده از رطوبت ذخیره شده در خاک امکان پذیر است. از آنجائی که زراعت دیم وابسته به بارندگی و میزان رطوبت ذخیره شده درخاک است در بسیاری موارد عملکرد محصول در این سیست مهای زراعی، قابل پیش بینی نیست. به منظور افزایش بهره وری و بهبود کارآیی مصرف آب در شرایط دیم و یا در اراضی کم آب، رعایت نکات فنی زیر حائز اهمیت است:
1- استفاده از تناوب پنبه گندم گیاهان علوفه ای- بقولات، که دراین شرایط باعث حفظ ذخیره رطوبت و تامین مقداری نیترات برای گیاهان می گردد.
2- در اراضی دیم چون آبیاری صورت نمی گیرد، کاشت بذر، به صورت مستقیم و کرتی انجام می پذیرد. پس از آماده سازی زمین، در اواخر زمستان یا اوایل بهار، آب تخت نمودن زمین بسیار حائز اهمیت است. نوع زراعت قبلی نیز بر میزان ذخیره آب خاک و همچنین عملکرد محصول در زراعت های دیم مؤثر است.
3- در مناطق خشک که فقط به بارندگی وابسته هستند تغییر الگو و تراکم گیاهی در جهت افزایش بهره وری از آب مفید خواهد بود. در این رابطه کاهش تراکم از طریق الگوهای کشت تناوبی (یک ردیف کشت یک ردیف حذف، دو ردیف کشت یک ردیف حذف، دو ردیف کشت دو ردیف حذف و یک ردیف کشت دو ردیف حذف ) یا تغییر فواصل بوته در بین یا درون ردیف ها توصیه شده است. حذف ردیف های کشت همراه با کنترل به موقع علفهای هرز، حجم بیشتری از آب قابل استفاده را برای گیاه فراهم می سازد.
4- امروزه استفاده از مواد ضد تعرق نظیر امولسیون های مومی اسید آبسیزیک اسیل فنیل مرکوریک (PMA) که شکاف روزنه ها را کم می کنند بعنوان یک تکنولوژی جدید پیشنهاد شده است، که هر یک از این مواد، مقاومت برگ را نسبت به اتلاف بخار آب افزایش داده و بدین ترتیب تعرق را کاهش می دهند، ولی استفاده از این مواد در سطح وسیع و یا کاربردی توسعه نیافته است.
5- برای اراضی دیم ارقامی با ریشه های عمیق تر - قدرت ریشه دهی بیشتر و کنوپی مناسب و زودرس بسیار حائز اهمیت هستند. لذا در این رابطه تحقیقات نشان داده است که ارقام زراعی زودرس تیپ های بسته یا نیمه بسته خواهند مناسبتر بود.
6- در مناطقی که محدودیت آب جهت آبیاری موجود باشد، روش آبیاری یک درمیان ضمن کاهش مصرف آب در مناطق نیمه خشک و کم آب، سبب تسریع در رسیدگی قوزه ها و تولید عملکرد اقتصادی می گردد.
مشخصاتتان را وارد کنید 