علف های هرز مزارع پنبه و کنترل و مبارزه با علف های هرز مزارع پنبه
علف های هرز گیاهانی خودرو و ناخواسته هستند که در زمین زراعی تحت کشت یک محصول اصلی، رشد می کنند و ضمن رقابت با گیاه اصلی، سبب کاهش کمیت و کیفیت محصول می شوند. همچنین بعنوان میزبان یا پناهگاه برای آفات و امراض نباتی عمل کرده، و موجبات شیوع و گسترش جمعیت آفات و عوامل بیماریزا را فراهم می سازند. علف های هرز، یک ساله، دو ساله یا چند ساله اند که از طریق بذر، غده، ریزوم و پیاز تکثیر، و بوسیله باد، باران، ادوات کشاورزی، جانداران، بذور گیاهی و آّب آبیاری از محلی به محل دیگر انتشار می یابند. در یک زمین زراعی، گونه های مختلفی از علف های هرز یک ساله، چند ساله، برگ پهن یا نازک برگ ممکن است در مراحل مختلف رشد گیاه اصلی، ظاهر شوند و با توجه به اختلاف رشد و زمان ظهور گونه های مختلف علف هرز در مزرعه، کنترل آنها در مراحل مختلف قبل از کاشت، در طی مرحله داشت و حتی بعد از برداشت محصول ضرورت می یابد.
انواع علف های هرز در مزارع پنبه
انواع مختلفی از علف های هرز پهن برگ و نازک برگ در مزارع پنبه کشور به چشم می خورند که اسامی و مشخصات گونه ای آنها به شرح زیر است.
علف های هرز پهن برگ: گاوپنبه، تاج خروس، تاج ریزی، آفتاب پرست، خارخسک، پیچک، سلمه تره، قوزک یا کنف وحشی، گوشبره، خرفه، توق، خارشتر، هفتبند.
علف های هرز نازک برگ: ارزن وحشی، پنجه غازی، قیاق، سوروف، اویار سلام.
کنترل علف های هرز پنبه
پروسه حذف علف های هرز مزارع پنبه را Hoeing می گویند که معمولاً 4 - 3 بار ممکن است در طول فصل رویش انجام پذیرد. این روش ها معمولا به دو صورت مکانیکی و شیمیایی انجام می شود.
روش مکانیکی کنترل علف های هرز پنبه
ساده ترین شکل از بین علف های هرز در مزارع پنبه، وجین است. عمل وجین معمولاً در طی 2-4 مرحله به روش دستی (بوسیله بیل، فوکا یا تیشه و توسط کارگر ) و یا ماشینی (بوسیله کولتیواتور و در کشت های ردیفی ) انجام می پذیرد. این عمل از زمانی که بوته 2 تا 4 برگی گردید تا زمانی که بوته پنبه اجازه رشد به علف هرز را ندهد، انجام می شود. در شرایط معینی برای کنترل علف های هرز از حیوانات چرنده، نظیر غاز، بز و. .. می توان استفاده کرد. قابل توجه اینکه حیوانات چرنده انتخابی عمل نموده و گیاهان هرز را خوش خوراکتر می یابند. استفاده از چنین حیواناتی مستلزم داشتن یک دامداری پرورشی خوب است. غاز مخصوصاً نژاد چینی سفید برای کنترل علف های هرز گیاهان ردیفی مورد استفاده قرار میگیرد. 11 - 7 عدد غاز برای هر هکتار کافی است. با توجه به نگهداری این قبیل حیوانات در اکثر مناطق کشور، با آموزش کشاورزان می توان این شیوه را در منطقه توسعه داد.
روش شیمیایی کنترل علف های هرز پنبه
استفاده از علفکش های خانواده دی نیترو آنیلین مانند کوبکس قبل از کاشت به همراه استفاده از یک بار کولتیواتور در مرحله 6-8 برگی پنبه برای کنترل علف های هرز یکساله در مزارع پنبه بسیار مناسب است. همچنین استفاده از علفکش ترفلان یا سونالان به صورت قبل از کاشت، و استفاده از علفکش دیوران موجب کنترل بیشتر علف های هرز در زراعت پنبه خواهد شد. از علفکش های ترفلان %48 به میزان 2-2/5 لیتر در هکتار و سونالان 33/5% به میزان 3-4 لیتر در هکتار به صورت محلول پاشی و در اختلاط با خاک، قبل از کاشت و زمانیکه زمین زراعی دارای رطوبت کافی باشد، برای کنترل علف های هرز یکساله مانند سوروف، ارزن وحشی، سلمک، تاج خروس، خرفه و قیاق، تاج ریزی و عروسک پشت پرده در مزارع پنبه استفاده می شود. لازم به توضیح است که اختلاط سم با خاک بلافاصله پس از استفاده، ضروری است، ضمن این که علف کش ترفلان بر علف هرز گاو پنبه، تاج ریزی، عروسک پشت پرده و علف های خانواده شب بو بی تاثیر است.
پس از سبز شدن نیز استفاده از برخی از علفکش ها نظیر: فوزیلید 12/5 % به میزان 2-3 لیتر در هکتار، گالانت 12/5 % به میزان 1/5-2 لیتر در هکتار، نابو- اس 12/5 % به میزان 2 – 3 لیتر در هکتار و نابو-اس %10 به میزان 1-2 لیتر در هکتار برای کنترل علف های هرز نازک برگ یکساله و دائمی مناسب است. همچنین از علفکش گزاگارد به میزان 2-3 لیتر در هکتار نیز بعد از کاشت و قبل از سبز شدن، برای کنترل علف های هرز نازک برگ و پهن برگ می توان استفاده کرد.
حذف قیاق قبل از گل دادن گیاه، از طریق محلول پاشی لکه ای با سم باسفاین (WP= 80%) و پاشیدن روی علف هرز انجام می گیرد.