پرورش قارچ دکمه ای
کلیه قارچ ها در دو مرحله رشد می کنند
1) مرحله رویشی یا اسپان ران
2) مرحله زایشی یا مرحله بارگیری
مر حله اسپان ران قارچ دکمه ای
1) طول دوره : این مرحله 20 روز طول می کشد.
2) دما : باید روی 25 درجه سانتیگراد تنظیم گردد.
3) رطوبت : در حدود 75 درصد فیکس گردد.
4) نور : کاملا تاریک
5) تعداد تعویض هوا : 1 تا 2 بار در روز
مرحله زایشی قارچ دکمه ای
1) طول دوره : 40 روز
2) دما : 18 درجه سانتیگراد
3) رطوبت : 98 درصد
4) نور : کاملا تاریک
5) تعداد تعویض هوا : 3 تا 4 بار در ساعت
نکات مهم :
1) روز چهاردهم (که در حدود 70 درصد محیط سفید شده ) باید خاک پوششی داده شود.
2) از روز 14 تا روز 20 هر دوازده ساعت یک بار و در هر بار 1.5 لیتر آب به ازای هر 100 کیلوگرم کمپوست بصورت اسپری باید بر روی خاک ریخته شود.
3) از روز بیستم به بعد تا زمانی که اندام زایشی مشاهده نشده است هر زمانی که خشکی ظهور نمود نیز می توان آب پاشی نمود.
4) اندام زایشی در حدود روز 28 ظهور می نماید.
5) کلا 3 چین اقتصادی می توان برداشت نمود.
6) فاصله هر چین 7 تا 10 روز می باشد.
7) در ایران (وضعیت سنتی) تا 15 درصد وزن کمپوست، قارچ می توان کشت نمود.
8) زمان تهیه بذر و کمپوست باید طوری تنظیم شود که به محض آماده شدن مصرف شوند.
9) قطر هر کیسه 55 سانتیمتر تا ارتفاع 40 سانتیمتری از کیسه با کمپوست بذر زده شده پر می شود.
10) در زمانی که کلاهک به 4 تا 8 سانتیمتر رسید می توان آن را درو نمود.
11) نحوه دروی آن به این صورت می باشد: ابتدا با انگشتان شست،اشاره و انگشت بزرگ کلاهک قارچ را می گیریم کمی فشار به سمت کمپوست سپس با یک نیم دور به سمت بالا می کنیم.
12) ته قارچ را با یک وسیله تیز می بریم.
13) در انتها باقیمانده قارچ را از بستر خارج، سطح بستر را درست کرده و آن را آبیاری می کنیم.
14) قارچ درجه یک به قارچی می گویند که کلاهک کاملا بسته باشد (دکمه ای ).
15) قارچ درجه دو به قارچی می گویند که کلاهک آن باز شده اما لامل های آن مشخص نباشد.
16) قارچ درجه سه به قارچی می گویند که کلاهک آن کاملا باز شده باشد (چتری).
17) در یک کارگاه سعی می شود 80 درصد قارچ ها درجه یک باشد.
روش تهیه کمپوست قارچ دکمه ای
کمپوست سازی در دو فاز انجام می گیرد فاز I معروف به فاز تخمیر و فاز II معروف به فاز پاستوریزاسیون می باشد.
فاز I :
برای تهیه کمپوست فرمول های متفاوتی وجود دارد که با توجه به مواد موجود در هر محیط تعیین می شود اما از فرمول زیر می توان در هر محدوده با کمی تغییرات استفاده کرد:
1) کلش گندم 6000 کیلوگرم (محیط اصلی )
2) کود مرغی 3500 کیلوگرم ( مکمل ها )
3) ملاس 100 کیلوگرم ( مواد غذایی کنستانتره )
4) اوره 100 کیلوگرم ( مواد شیمیایی )
5) گچ هیدراته 400 کیلوگرم (مواد معدنی )
خیساندن:
ابتدا کلش گندم را باید کاملا با آب خیس نمود برای این کار بسته های کلش را از هم باز می کنند و بر روی یک بستری که بتون که دارای زه کش می باشد می ریزند با شلنگ روی آن آب می پاشند و آب خارج شده از زه کش را دوباره روی آن پمپ می کنند (آب کثیف) در ابتدا کلش به سختی آب جذب می کند به ازای هر تن کلش حدود 5000 لیتر آب لازم داریم.
مخلوط کردن:
تمام مواد به جزء گچ را کاملا باهم مخلوط می کنیم و آن را بر روی یک بستری که بتون که دارای زه کش می باشد به صورت زیر به اصطلاح قالب می زنیم ( طول بستگی به مقدار کمپوست دارد) :
در تابستان، بهار و پاییز : ارتفاع: 1.2 متر عرض: 1.2 متر
در زمستان: ارتفاع:1.5 متر، عرض: 1.5 متر
به ترتیب زیر این مرحله به اتمام می رسد:
1) روز اول : مخلوط و انباشت کردن
2) روز چهارم : اولین برگرداندن
3) روز هشتم : دومین برگرداندن
4) روز دوازدهم : سومین برگرداندن
5) روز شانزدهم : چهارمین برگرداندن
6) روز بیستم : شروع فاز II
در برگردان سوم و چهارم گچ را نیز اضافه می کنیم
فاز II :
در این مرحله کمپوست آماده شده در فاز I وارد تونلی که تمام شرایط تحت کنترل است به منظور پاستوریزاسیون (کشتن کلیه میکروارگانیسم های بیماریزا ) و کاندیشن یا همان شیرین کردن ( حذف آمونیاک و تبدیل آن به نیترات ) می شود.
در این مرحله در ابتدا دما را به 60 درجه سانتیگراد به مدت 8 ساعت می رسانند سپس دما را تا 52 درجه سانتیگراد پایین می آورند و برای شیرین کردن به مدت 7 روز دیگر در این دما می ماند. پس از رسیدن به دمای محیط آن را بذر زنی می کنند.
نکات:
1) کمپوست آماده شده باید بوی علف تازه چیده شده بدهد و هرگز اثری از آمونیاک در آن نباشد.
2) هر کلش باید ترد باشد و هرگز سفت نباشد.
3) رطوبت کمپوست را باید با دست اندازه گرفت برای این کار کمی کمپوست را در مشت می فشاریم اگر یکی دو قطره آب از آن چکید رطوبت آن مناسب است و اگر شرشر ریخت رطوبت زیاد است وباید رطوبت آن را تبخیر کرد و اگر اصلا نریخت باید به آن رطوبت اضافه نمود.
4) کمپوست نباید دست را کثیف کند.
روش تهیه بذر قارچ دکمه ای
1) روش تهیه سویه:
می توان سویه مورد نظر را بصورت خالص خریداری نمود ویا از بهترین قارچ های رشد کرده در محیط تهیه نمود به این صورت که در ابتدا محیط کشتی مانند دکستروز آگار را طبق دستور روی قوطی آن تهیه کرد سپس 20 سی سی از آن را در یک پلیت ریخته و به مدت 15 دقیقه در اتوکلاو در دمای 121 درجه سانتیگراد و فشار 1.5 پوند بر اینچ مربع قرار داده و بعد از سرد شدن در شرایط استریل از بین پایه و کلاهک وهمچنین 2 سانتیمتر بالاتر از پایین پایه در روی آن قرار می دهیم وسپس بصورت بر عکس در انکوباتور در دمای 25 در جه سانتیگراد به مدت 14 روز می گذاریم که در این صورت کل پلیت پر از میسیلیوم می شود.
2) تهیه بذر:
در ابتدا 10 کیلو گرم گندم دیم را به مدت 15 دقیقه در 15 لیترآب می جوشانیم ( بهتر است چند قطره مایع ظرف شویی در آن بچکانید ) سپس با شعله خاموش 15 دقیقه دیگر در آب بماند و بعد آن را در روی یک توری پهن کرده تا آب اضافی آن حذف شود سپس 120 گرم گچ هیدراته (سولفات کلسیم ) و 30 گرم آهک هیدراته (کربنات کلسیم) بر روی آن ریخته و کاملا هم می زنیم سپس در کیسه های یک کیلویی ریخته و به مدت 2 ساعت در اتوکلاو در دمای 121 درجه سانتیگراد و فشار 1.5 پوند بر اینچ مربع قرار داده و بعد از سرد شدن در شرایط استریل کمی از محتویات پلیت میسیلیوم دار را در کیسه ریخته وبه مدت 14 روز در دمای 25 درجه سانتیگراد انکوبه می کنیم که وقتی تمام گندم ها سفید شدند آماده انتقال بر روی کمپوست می باشد.
مشخصاتتان را وارد کنید 