تأثیر رطوبت در کاشت و تولید سیب زمینی
سیب زمینی برای غده دهی مناسب طی مراحل رشد به رطوبت کافی و تخلخل مناسب خاک نیازمند است. زمانی که میزان آب خاک در طول دوره رشدی گیاه به طور یکنواخت همواره بیشتر از 70 درصد کل ظرفیت نگهداری آب در خاک باشد، عملکرد سیب زمینی بالا خواهد بود. بر این اساس حفظ رطوبت خاک در سطح مناسب، بویژه در زمان آغاز غده دهی در افزایش تعداد غده اهمیت بسیاری دارد و باید دقت شود تا گیاه در این مرحله از رشد تحت تنش رطوبتی قرار نگیرد.
تأثیر مواد غذایی خاک در کاشت و تولید سیب زمینی
نیتروژن یکی از مهمترین عناصر غذایی برای تولید سیب زمینی است. با این حال مصرف بیش از حد آن موجب افزایش تولید هورمون جیبرلین و کاهش تولید آبسیزیک اسید می شود. بدین ترتیب نسبت کم هورمون آبسیزیک اسید به جیبرلین موجب افزایش رشد شاخ وبرگ و کاهش غده دهی در سیب زمینی می شود.
تأثیر هورمون ها و تنظیم کننده های رشد در کاشت و تولید سیب زمینی
با مصرف کلرومکوات یا B9 بر روی سیب زمینی در حال رشد، از رشد اندام های هوایی کاسته می شود و رشد غده ها (اندازه غده و تعداد غده) افزایش می یابد. مصرف موادی نظیر TIBA، Na-DCIB یا decano-1 که موجب توقف رشد جوانه ها می شود، افزایش تعداد غده های سیب زمینی را به دنبال دارد. استفاده از سیتوکینین اثر منفی بر غده دهی سیب زمینی دارد و در مقابل سالیسیلیک اسید و اتیلن موجب تحریک غده دهی در سیب زمینی می شوند. به طور کلی می توان چنین نتیجه گرفت که تولید محصولات مختلف زراعی نظیر سیب زمینی همواره تحت تأثیر عوامل مختلف محیطی قرار دارد. نور، درجه حرارت و آب ازجمله مهمترین این عوامل هستند که در صورت کمبود یا بیش از حد بودن هر یک، میزان تولید و کیفیت محصول تولیدی کاهش می یابد. سیب زمینی گیاهی حساس به خشکی و کم آبی است که در شرایط حرارتی خنک طی فصل رشد، درصورتی که از نور و تشعشع مناسب محیط برخوردار باشد، عملکرد مطلوبی دارد و در غیر این صورت به میزانی که گیاه تحت تأثیر منفی شرایط تنش قرار گیرد، در برابر آن واکنش نشان می دهد.
بدین ترتیب تحت تأثیر واکنش های مختلف بیوشیمیایی یا فیزیولوژیک داخلی گیاه، عملکرد و کیفیت محصول نیز پایین می آید. بنابراین لازم است ضمن جلوگیری از وارد شدن تنش های مختلف به سیب زمینی، با انتخاب ارقام مناسب و اعمال مدیریت مطلوب زراعی نظیر تنظیم تاریخ کاشت و تراکم گیاهی مناسب و نیز مدیریت آبیاری و تغذیه گیاه، شرایط مناسبی را برای رشد و تولید آن فراهم کنیم. بدیهی است که همواره مطلوبترین میزان محصول از نظر کمی و کیفی در بهترین شرایط زراعی و با برترین ارقام به دست می آید.