روش آبیاری در سیب زمینی
در صورت شور نبودن آب و خاک، مناسب ترین روش آبیاری در مناطق خشک و نیمه خشک، سیستم آبیاری قطره ای است؛ زیرا می توان رطوبت خاک را در حد ظرفیت زراعی به طور پیوسته و در تمام مراحل رشد گیاه تأمین کرد. درحالیکه در سایر روش ها، حتی در سیستم آبیاری بارانی نیز پس از هر بار آبیاری، مدتی طول می کشد تا آب ثقلی از محدوده توسعه ریشه خارج شود. جذب آب، عناصر غذایی و انجام تبادلات گازی در طول مدتی که خاک از آب اشباع شده است، امکان پذیر نیست. در سیستم آبیاری بارانی، امکان سوختگی برگ ها و شکسته شدن ساقه ها نیز وجود دارد. حساس ترین مرحله رشد گیاه، مرحله غده زایی و حجیم شدن غده هاست.
زمین مدنظر برای کشت غده های بذری، یا باید مرطوب باشد یا بلافاصله پس از کشت آبیاری شود.
غده های کاشته شده در خاک خشک، تولید ریشه نمی کنند. تنش آبی در این مرحله موجب مشکلاتی نظیر تأخیر در سبز شدن، پوسیدگی غده های بذری، تولید نشدن ریشه، پایین آمدن تعداد ساقه اصلی در بوته و نهایتاً افت عملکرد می شود.
در سامانه های آبیاری قطره ای آب از مرکز کنترل وارد لوله های آبرسان می شود و از طریق لوله های فرعی به قطره چکان ها و اطراف ریشه ها می رسد.
از مزایای روش آبیاری قطره ای، می توان به این موارد اشاره کرد:
افزایش کارآیی مصرف آب تا 90 درصد، حذف عملیات تسطیح، کاهش هزینه آماده سازی، تهویه مناسب خاک، محدود شدن رشد علف های هرز، کاهش رواناب و فرسایش خاک و افزایش عملکرد ( گاهی بیش از 30 درصد).
از معایب روش آبیاری قطره ای، می توان به این موارد اشاره کرد:
مسدود شدن قطره چکان ها با رسوبات نمکی یا ذرات جامد معلق در آب است. در صورت انسداد، قطره چکان ها باید تعویض شده یا با آب اسید ( اسیدسولفوریک، اسیدفسفریک یا هیدروکلریک ) شست وشو شوند.
شوری آب در سیب زمینی
حد آستانه تحمل شوری آب آبیاری که در مقادیر بالاتر از آن کاهش عملکرد سیب زمینی آغاز می شود، 2 دسی زیمنس بر متر است و شیب کاهش عملکرد به ازای هر واحد افزایش شوری معادل 12 درصد است. سیب زمینی جزو گیاهان حساس به شوری است.
شوری خاک و آب به روش های مختلف بر روی نیاز غذایی سیب زمینی اثر می گذارند. با افزایش شوری، طول و حجم ریشه سیب زمینی کاهش می یابد و درنتیجه سطح جذب ریشه کم می شود. همچنین با افزایش شوری، جذب آب توسط سیب زمینی کاهش می یابد و به علت خشکی فیزیولوژیکی، میزان فتوسنتز در گیاه کاهش پیدا می کند و درنتیجه عملکرد کاهش می یابد. شوری همچنین باعث کاهش رشد، کوتولگی، کاهش ماده خشک و کیفیت غده می شود. برگ های سیب زمینی، به شوری آب آبیاری بسیار حساس و آسیب پذیر هستند. مصرف کلر و سدیم برای گیاه سمیت دارند و به سوختگی حاشیه برگها منجر می شود. بیشترین حساسیت برگ های سیب زمینی به شوری، در مرحله غده زایی است. به دلیل حساسیت برگ های سیب زمینی، به هیچوجه نباید از آب شور در آبیاری بارانی این محصول استفاده شود. بالا بودن میزان بور در آب آبیاری ( بیش از 1 تا 2 میلیگرم در لیتر ) نیز می تواند موجب مسمومیت گیاه سیب زمینی شود. براساس مطالعات انجام شده در مرکز بین المللی سیب زمینی (CIP ) این گیاه می تواند براحتی و بدون افت چشمگیر در عملکرد محصول، تا شوری 8/1 میلی موس را تحمل کند. سیب زمینی علیرغم افت عملکرد تا هدایت الکتریکی 4 را تحمل می کند؛ ولی کیفیت غده های تولیدی در هدایت الکتریکی 8 به نحوی است که در عمل نمی توان آن را مصرف کرد.
آبیاری سیب زمینی در شرایط شوری
در شرایط شوری متوسط تا زیاد، حساسیت برخی مراحل رشد سیب زمینی بیشتر از مراحل دیگر است. در تحقیقاتی که دراین باره انجام شده است، استراتژی های متفاوتی برای آبیاری سیب زمینی در شرایط شور بررسی شده است. بر این اساس زمانی که آبیاری با آب شور یک هفته پس از سبز شدن گیاه انجام شود، رشد و نمو اندام های هوایی گیاه به تعویق می افتد و هنگامی که در آغاز غده دهی، آبیاری صورت گیرد، گیاه زودتر به مرحله پیری می رسد و عملکرد کاهش می یابد. همچنین آبیاری با آب شور در زمان بزرگ شدن غده ها تا حدودی رشد و نمو اندام های هوایی گیاه را تحت تأثیر قرار می دهد و با پیری زودرس گیاه، موجب می شود کیفیت غده های سیب زمینی کاهش یابد. به طور کلی در تولید سیب زمینی در شرایط شور، انتخاب روش صحیح آبیاری از اهمیت ویژهای برخوردار است. البته استفاده از روش های آبیاری سطحی در چنین شرایطی امکانپذیر است؛ اما سوختگی برگ ها، کاهش عملکرد و افزایش شوری خاک به دلیل استفاده بیشتر از آب شور از معایب اینگونه روشهای سطحی است.