آشنایی با سیب زمینی و تاریخچه سیب زمینی
سیب زمینی با نام علمی سولانوم تیوبروزوم یکی از گیاهان مهم زراعی در جهان است. این گیاه از نظر میزان مصرف در سطح جهان بعد از برنج و گندم در جایگاه سوم قرار دارد؛ به همین دلیل این گیاه جزو گیاهان حافظ امنیت غذایی محسوب می شود. میزان بالای تولید سیب زمینی در واحد سطح و زمان در مقایسه با سایر محصولات زراعی موجب شده است تا به سیب زمینی به عنوان ماده غذایی مهمی در جهان توجه شود.
طبق آماری که سازمان فائو در دهه های اخیر ارائه کرده، همه ساله در جهان حدود 385 میلیون تن سیب زمینی تولید شده است که متوسط عملکرد این محصول در هکتار حدود 20تن بوده است. با این حال شواهدی وجود دارد که در صورت تأمین شرایط مناسب تولید، تا بیش از یکصد تن سیب زمینی در هکتار می توان برداشت کرد. این گیاه به شرایط آب وهوایی مناطق مختلف دنیا سازگار است، به گونه ای که هم اکنون در بیش از 140 کشور جهان، سیب زمینی تولید می شود.
سیب زمینی گیاهی علفی و چندساله است؛ اما در کشاورزی به عنوان گیاهی یک ساله کشت می شود. این گیاه معملاً از طریق غده های بذری تکثیر می شود و از جوانه های روی غده بذری انشعابات و اندامهای هوایی ایجاد می شود و ریشه ها از پرایموردیای روی جوانه ها به وجود می آیند. روی این انشعابات و اندام های هوایی، ساقه، شاخ و برگ، استولون، ریشه، گل آذین و نیز نسل بعدی غده ها شکل می گیرد. البته سیب زمینی از طریق کشت سلول، مریستم، بافت، جوانه، اجزای غده، بذر حقیقی، برگ یا برش های ساقه نیز ممکن است تکثیر شود. در همین خصوص باید گفت که شناخت ویژگی های مختلف این گیاه زراعی و چگونگی واکنش آن به تغییرات اقلیمی و عوامل مختلف محیطی، در مدیریت
تولید محصول می تواند نقش بسزایی ایفا کند. ازاین رو در این پکیج آموزشی خصوصیات و ویژگیهای زراعی سیب زمینی و نکات کلیدی و مهمی در ارتباط با چگونگی مدیریت تولید آن نیز ارائه شده است.
خاستگاه سیب زمینی
براساس مطالعات باستان شناسی از حدود هفت تا هشت هزار سال قبل، کشاورزان مناطقی از کشور پرو، گونه های وحشی سیب زمینی را کشت می کرده اند. بر این اساس محققان، منشأ این گیاه را منطقه آند در کشور پرو اعلام کرده اند. در حال حاضر گونه های مختلف سیب زمینی از شیلی تا جنوب ایالت متحده و از سطح دریا تا ارتفاع 4800 متری پراکنده شده اند؛ اما در این گونه ها از نظر مورفولوژیکی یا به عبارت دیگر تیپ گیاه، برگ، گل و... تنوع زیادی مشاهده می شود. سیب زمینی در قرن شانزدهم میلادی وارد اروپا شد و از آن زمان به بعد بویژه در قرن هجدهم و نوزدهم بسرعت گسترش یافت. مهاجران اروپایی کشت آن را در آمریکای شمالی رواج دادند. در قرن نوزدهم از اروپا به کشورهای گرمسیری و نیمه گرمسیری وارد شد. در سال های اخیر کشت آن در کشورهای زیادی که اقلیم گرمتر و خشک تری دارند، انجام می شود، ازجمله آفریقای شمالی، هندوستان، بنگالدش، پاکستان، آمریکای مرکزی، اروگوئه و دشت های ساحلی پرو.
سیب زمینی در ایران
در ایران سیب زمینی اولین بار در دوران سلطنت فتحعلی شاه قاجار وارد کشور شد و تا مدت زیادی سطح زیرکشت و عملکرد آن بسیار محدود بود. سیب زمینی ابتدا در روستای پشند در اطراف تهران کاشته شد و سپس به فریدن اصفهان رفت و بتدریج در سایر نقاط کشور کاشته شد.
در حال حاضر دو قاره اروپا و آسیا سهم یکسانی در تولید سیب زمینی در جهان دارند و در مجموع نزدیک به 82 درصد از تولید سیب زمینی را به خود اختصاص داده اند. کشورهای چین، روسیه، هند و آمریکا از عمده ترین تولیدکنندگان سیب زمینی در جهان هستند.
در ایران نیز استان های همدان، اردبیل و اصفهان بیشترین سیب زمینی را تولید می کنند.
مشخصاتتان را وارد کنید 