تأثیر عوامل محیطی بر رشد سیب زمینی
سیب زمینی از لحاظ خصوصیات اکولوژیکی، انعطاف زیادی دارد و از حدود دایره قطبی تا نواحی استوایی کاشته می شود؛ اما در آب وهوای سرد و خشک، بهترین رشد را دارد. به همین دلیل، مناطق کوهستانی، بهترین نقاط رویش طبیعی این گیاه محسوب می شوند.
بیشترین توسعه جوانه های جوان سیب زمینی، در حرارت 13 تا ۱۹ درجه سانتی گراد خاک صورت می گیرد. نقطه انجماد سیب زمینی، 3 - درجه سانتی گراد است. بنابراین، یخبندان جزئی شب را تحمل می کند. کمترین درجه حرارت برای ذخیره شدن مواد غذایی در غده 2 درجه سانتی گراد است. سیب زمینی تقریباً در تمام استان های ایران ( از مناطق بیابانی تا مناطق مرطوب کرانه دریای خزر) کشت می شود؛ ولی سه ناحیه عمده تولید سیب زمینی در کشور عبارتند از:
•منطقه البرز
این منطقه، از آذربایجان شرقی در شمال غربی کشور تا خراسان در شمال شرقی امتداد دارد و استان های اردبیل، زنجان و گرگان از مراکز عمده تولید سیب زمینی در این ناحیه هستند.
•منطقه زاگرس
این منطقه، از قسمت غربی حوزه البرز به طرف جنوب شرقی تا مرکز ایران امتداد دارد. شهرستان های همدان، اراک، فریدن و اصفهان، از مراکز عمده تولید سیب زمینی در این ناحیه محسوب می شوند. به طور کلی، در مناطق مرتفع، سیب زمینی در ارتفاع بین ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ متری سطح دریا تولید می شود. بیش از ۹۰ درصد سطح زیرکشت سیب زمینی در کشور، متعلق به این مناطق است.
•منطقه نواحی خشک و کم ارتفاع
بخشی از تولید سیب زمینی کشور نیز متعلق به نواحی خشک و کم ارتفاع جنوب ایران بویژه استان های فارس، هرمزگان، خوزستان و قسمتی از سیستان و بلوچستان است.
در گیاه سیب زمینی آغاز غده دهی یکی از مهمترین مراحل رشدی به شمار می آید که عملکرد نهایی به طرز چشمگیری به آن وابسته است. در این گیاه تعداد غده ها یکی از اجزای عملکرد به شمار می آید که افزایش آن به طور مستقیم باعث افزایش عملکرد سیب زمینی می شود.
تعداد غده های سیب زمینی اساساً به چند عامل بستگی دارد:
رقم مورد کشت، سن فیزیولوژیکی بذر، دما و رطوبت و میزان مواد غذایی خاک، طول روز و شدت تشعشع محیط، میزان هورمون ها و تنظیم کننده های رشد و شدت ابتلا به بیماری های گیاهی.
به طور کلی شروع غده دهی معمولاً 5 تا ۷ هفته بعد از کاشت غده های بذری آغاز می شود. طی این مدت مواد فتوسنتزی تولیدشده توسط اندام های سبز هوایی گیاه برای رشد استولون ها و آغاز غده دهی مصرف می شود. بنابراین تعداد غده زیاد به شرایط محیطی مناسب و مدیریت مطلوب مزرعه در این دوره زمانی نیازمند است.