تغذیه ماهی قزل آلا و نکات مهم تغذیه ای در پرورش ماهی قزل آلا
پرورش قزل آلا زمانی سودمند است که تغذیه آن درست باشد. نیازهای غذایی این ماهی در سنین مختلف فرق می کند، به طوری که برای هر مرحله از رشد ماهی باید برنامه غذایی مناسبی در نظر گرفته شود. خوراک قزل آلا بصورت دانه ای است. این غذا را می توان به شکل ساخته شده و آماده از کارخانه های تولید خوراک ماهی و یا از شیلات منطقه تهیه کرد.
به طور کلی بهتر است غذای مورد نیاز برای پرورش ماهی قزل آلا در استخرهای ذخیره کشاورزی در مزرعه ساخته نشود، زیرا بدلیل مقدار کم تولید ممکن است تهیه غذا به سود تولید کننده نباشد. همچنین ممکن است در ساخت خوراک اصول فنی و بهداشتی لازم رعایت نشود و مشکلاتی را برای تغذیه صحیح ماهی ها و بهداشت و سلامتی آنها ایجاد کند. به طور کلی در پرورش ماهی قزل آلا در استخرهای ذخیره آب، دو نوع خوراک استفاده می شود که به شرح زیر است:
خوراک پیش پرواری برای تغذیه ماهی قزل آلا
این غذا با توجه به وزن بچه ماهی ها، اندازه های مختلفی دارد، ولی به دلیل آن که رها کردن بچه ماهی ها در استخرهای ذخیره آب کشاورزی در حداقل 10 گرم توصیه می شود، برای همین می توان تغذیه بچه ماهی ها را با خوراک مخصوصی که علامت آن روی پاکت غذا نوشته شده است، شروع کرد.
خوراک پرواری برای تغذیه ماهی قزل آلا
از ویژگی های این غذا کم شدن مقدار پروتئین و بزرگ تر شدن اندازه دانه های غذایی است.
نحوه نگهداری خوراک برای تغذیه ماهی قزل آلا
خوراک تهیه شده برای ماهی ها بایستی در مکانی خشک، خنک و دور از نور خورشید نگهداری شود. بهتر است خوراک را روی پایه های چوبی قرار داد تا با زمین تماس مستقیم نداشته باشند. همچنین باید ازورود حیوانات موذی به داخل محل نگهداری خوراک جلوگیری شود.
مقدار مصرف غذای روزانه توسط ماهی قزل آلا
اشاره کردن به تمام قوانین و فرمول های مربوط به این قسمت در این مطلب امکان ندارد. بنابراین فقط به نکته های کاربردی زیر اشاره می شود:
الف- مقدار غذای روزانه باید در حدی باشد که همه ماهی ها آن را با اشتها در سطح آب استخر بخورند و هیچ غذایی به کف استخر نرود.
ب- اگر به هر دلیل ماهی ها میل به خوردن غذا نشان ندادند، از غذا دادن خودداری شود.
ج- همراه با رشد ماهی ها در مدت دوره پرورش، کم کم مقدار غذای روزانه آنها زیاد شود.
د- بر اساس دستور گفته شده، تعداد دفعات غذا دادن با توجه به نوع خوراک رعایت شود.
ه- بهتر است غذا دادن در یک یا دو قسمت استخر که نزدیک به خروجی باشد انجام شود و غذا به طور کامل در سطح آب پخش شود.
و- غذا دادن بیش از حد نیاز باعث آلوده شدن آب و افزایش هزینه تولید می شود.
برداشت محصول ماهی قزل آلای پرورشی
وقتی ماهی ها به وزن 300-250 گرم رسیدند می توان آنها را صید کرد ولی اگر شرایط پرورش مناسب باشد بهتر است تا رسیدن به وزن 400-350 گرم نگهداری شوند. برای رعایت کردن بهداشت و سلامت ماهی ها باید دست کم 48 ساعت قبل از صید، تغذیه قطع گردد.
اگر قرار باشد همه ماهی ها صید شوند، بهترین روش صید، استفاده از حوضچه صید در قسمت بیرونی استخر است. به این ترتیب که ماهی ها به همراه آب از استخر خارج شوند و سپس در حوضچه صید جمع آوری شوند. این روش زمانی مفید است که کف استخر شیب مناسبی به طرف خروجی آب داشته باشد.
روش دیگر صید، تور کشی یا پره کشی در سرتاسر استخر است. در این روش، اول باید حدود سه چهارم آب استخر تخلیه شود، سپس تور کشی و جمع آوری ماهی ها انجام می شود. ماهی های صید شده باید در مکان مناسبی مانند یک وان بزرگ یا یک حوضچه سیمانی تمیز جمع آوری شوند. سپس ماهیان را داخل سبد ریخته و سریع شستشو شوند. شستشوی ماهی ها را می توان در یک کانال یا حوضچه آب روان نیز انجام داد. هدف از شستشوی ماهی ها تمیز شدن کامل پوست و آبشش ها و جلوگیری از ایجاد بوی نامناسب در ماهی ها است. پس از شستشوی ماهی ها، آنها را همراه با یخ در ظرف های 30-20 کیلوگرمی بسته بندی و به بازار مصرف برده شوند.
نکتههای مهم بهداشتی در پرورش قزل آلا در استخرهای ذخیره آب کشاورزی
آب محیط زندگی ماهی است و همه فعالیت های ماهی مثل تغذیه، رشد، سلامتی و مقاومت در برابر بیماری ها و ... به شرایط محیطی ماهی بستگی دارد. بنابراین رعایت همه نکات بهداشتی در زمان تهیه، حمل و رهاسازی بچه ماهی در استخر و همچنین در طول دوره پرورش اهمیت بسیار زیادی دارد. در اینجا مهمترین نکات بهداشتی یاد آوری می شود:
- بهتر است آب قبل از ورود به استخر به هر شکلی که امکان دارد هوادهی شود به خصوص در مورد آب چاه چون هم ممکن است دمای اولیه آن بالا باشد و هم اکسیژن محلول کمی دارد.
- بهتر است از خوراک رایج در بازار برای تغذیه ماهیها استفاده شود و از مصرف غذای تر مثل اضافه های کشتارگاهی که آب را کثیف می کنند، خودداری شود.
- خوراک ماهی در محل خشک وخنک و بر روی پایه های چوبی نگهداری شود. از انبار کردن غذا به مدت طولانی خودداری شود.
- رفتار و شنای ماهی کنترل شود. حرکت های غیر عادی ماهی ها مثل جمع شدن در محل ورودی آب و یا در کناره های استخر، شنای ناموزون، تغذیه نکردن و ... نشانه به هم خوردن شرایط محیطی است. بنابر این باید به شیلات منطقه مراجعه شود.
- اگر هر نوع بیماری دیده شد، خیلی زود باید به شیلات منطقه اطلاع داده شود. اگر تلفاتی مشاهده شد ممکن است در اثر کیفیت بد آب و یا بروز بیماری باشد و باید سریع به کارشناس شیلات منطقه اطلاع داده شود.
- ماهی های تلف شده باید خیلی زود جمع آوری و سپس در یک گودال دفن شوند.
- تعویض مناسب و به موقع آب استخر باعث تمیز نگه داشتن و تهویه مناسب آب در طول دوره پرورش میشود.
- دست کم 48 ساعت قبل از صید ماهی ها از تغذیه آنها خودداری شود.