چرخه ی زندگی کرم ابریشم - بیولوژی کرم ابریشم
همانطور که می دانیم از کرم ابریشم، نخ و الیاف ابریشمی تولید می شود.
کرم ابریشم حشره ای است کامل که دوره ی زندگیش شامل چهار مرحله به شرح زیر است:
1- مرحله ی تخم
٢ - مرحله ی لاروی
٣-مرحله شفیره
٤-مرحله پروانه
بعد از گذراندن این 4 مرحله کرم ابریشم تبدیل به پروانه می شود و این چرخه دوباره تکرار می شود که در زیر تک تک این مراحل توضیح داده می شوند:
١- مرحله ی تخم: پروانه ماده در هر دوره ی تخم گذاری پس از جفت گیری حدود 400 الی 500 تخم می گذارد. سیر تکاملی تخم پروانه بستگی به نژاد (دو نسله یا چند نسله) آن ها دارد. در نژادهای یک نسله بعد از زمستان (در بهار سال بعد) آماده تفریخ (بیدار شدن تخم و تبدیل به کرم ) می شوند. در صورتی که تخم نژادهای دو یا چند نسله پس از 10 الی 12 روز بعد از تخم گذاری تفریخ شده و لارو از آن ها خارج می شود.
٢ - مرحله ی لاروی: لارو در بدو خارج شدن از تخم حدود ٣ میلی متر طول داشته و بدنش از موهای ریز سیاه رنگ پوشیده شده است. این موها پس از یک الی دو روز ریخته و رنگ بدن لارو روشن تر می شود و سپس با افزایش سن، لارو تغییر رنگ می دهد تا رنگ اصلی نژاد خود را به دست آورد. مدت دوران لاروی حدود 25 الی 30 روز است. تعداد خواب (تعویض جلد) لارو با توجه به نژاد آن ها بین 3 الی 5 بار است مدت هر یک از خواب های لاروی بین 18 الی 36 ساعت متغیر است.
توجه: اصطلاح خواب در زندگی کرم ابریشم به حالتی (زمانی) گویند که کرم در آن مدت از اشتها می افتد و روی برگ یا شاخه بی حرکت می ماند و سر خود را بالا نگه می دارد، البته گاهی سر خود را تکان داده و حرکت بسیار خفیفی انجام می دهد. فاصله ی میان هر دو خواب را سن کرم ابریشم می گویند.
فاصله ی بین هر دو خواب (تعویض جلد) را یک سن لارو گویند.
طول هر یک از سنین لارو به شرح زیر است:
سن اول 3 الی 4 روز
سن دوم 2 الی 3 روز - کرم را در این سنین جوان گویند.
سن سوم 3 الی 4 روز
سن چهارم 5 الی 7 روز
سن پنجم 8 الی 10 روز - کرم را در این سنین بالغ گویند.
٣- مرحله ی شفیرگی: شفیره غیرفعال بوده و به جز حرکت مختصر حلقه های شکمی، هیچگونه تحرک دیگری ندارد. سطح بدن شفیره پس از مدتی از ماده کتینی پوشیده می شود. در انتهای دوره ی شفیرگی پروانه از داخل جلد کتینی خارج می شود. دوره ی شفیرگی در نژادهای مختلف
متفاوت است. ولی به طور کلی این دوره حدود 8 الی 10 روز به طول می انجامد.
٤- مرحله ی پروانه ای: پروانه های ابریشم از نظر ساختمانی و شکل ظاهری از حشرات کامل تر است. طول عمر پروانه ها کوتاه و از 2 الی 4 روز بیشتر نیست. پروانه ابریشم به محض خارج شدن از پیله آمادگی جفت شدن را دارد. پروانه ماده پس از جفت شدن شروع به تخم ریزی کرده و پس از تخم ریزی می میرد.
پروانه ماده تا حدودی بزرگ تر از پروانه نر است.